اتصال اشیاء بواسطه اینترنت و به کمک حسگرها و ایجاد هوشمندی دیجیتال در اشیاء از آخرین دستاوردهای تکنولوژی بهشمار میرود. این هوشمندی به اشیا امکان میدهد به کمک دادههای فوری، با دیگر اشیاء در ارتباط باشند؛ آنهم بدون دخالت انسان.
بدیهی است که گسترش چنین تکنولوژی ویژهای تا چه حد میتواند در زندگی روزمره ما و البته در صنایع مختلف اثرگذار باشد. در این مقاله به معرفی کامل پدیدهای به نام اینترنت اشیاء و تاثیر آن بر صنعت پرداخت الکترونیک میپردازیم.
آنچه در این مقاله میخوانید
اینترنت اشیاء به زبان ساده
برای آشنایی با مفهوم اینترنت اشیاء، باید یک دستگاه فیزیکی که میتواند با شناسهای منحصربهفرد در یک شبکه، به تبادل اطلاعات بپردازد را تصور کنید. اینترنت اشیاء با این وصف میتواند کاربردهای فراوانی داشته باشد؛ برای نمونه یک زیستتراشه در بدن حیوانات مزرعه به منظور شناسایی آنها را در نظر بگیرید و یا یک دستگاه قهوه ساز هوشمند را که آماده شدن قهوه را اعلان میکند، و یا سنسوری در یک اتومبیل که کم شدن باد لاستیکها را هشدار میدهد. این تکنولوژی در پزشکی، کشاروزی، صنعت اتومبیل، رباتها و… کاربرد زیادی دارد و آینده نهچندان دور جزئی از زندگی روزمره ما خواهد شد.
پیشینهی اینترنت اشیاء
اولینبار ایدهی تعبیه کردن حسگر در اشیاء، به سالهای ۱۹۸۰ تا ۱۹۹۰ مطرح شده است. اما زمانی این پدیده به اوج خود رسید که اینترنت بیسیم به جهان ارتباطات و تکنولوژی معرفی شد. از این زمان بود که مفهوم اینترنت اشیا همراه با فراگیر شدن اینترنت بیسیم رشد کرد و از آن زمان سازمانها به شکل روزافزونی، در صنایع گوناگون و به منظور عملکرد مطلوبتر، توان ارائهی خدماتی بهتر و بالا بردن ارزش کسبوکارها از این قابلیت استفاده کردند.
آمارها نشان میدهد که تا سال ۲۰۱۷ میلادی، حدود هشت میلیارد و چهارصد میلیون وسیله یا شیء به اینترنت متصل شده است. این روند یقیناً تا کنون به شکل چشمگیری افزایش یافته است.
کاربردهای اینترنت اشیاء
به طور کلی چنانچه هر شیء فیزیکی، امکان اتصال به اینترنت را داشته باشد و از این طریق بتواند بدون نیاز به دخالت انسان به تبادل اطلاعات در یک شبکه بپردازد و یا امکان کنترل آن شیء توسط اینترنت وجود داشته باشد، یک شیء برخوردار از اینترنت اشیاء خواهد بود. در ادامه به چند نمونه از کاربردهای اینترنت اشیا اشاره خواهیم کرد:
- لامپی رشتهای که با گوشی هوشمند روشن و خاموش میشود.
- وجود یک حسگر حرکتی یا ترموستات هوشمند متصل به اینترنت، در یک دفتر کار هوشمند
- چراغهای روشنایی معابر متصل به اینترنت با قابلیت کنترل از راه دور
اما استفاده از اینترنت اشیاء، میتواند در مواردی بزرگتر نیز بهکار گرفته شود. برای نمونه میتوان به «موتور جت» اشاره کرد که هزاران حسگر در آن تعبیه میشود، تا دادهها را گردآوری کنند و برای پردازشهای سریع ارسال نمایند.
نقش اینترنت اشیاء در صنایع
اینترنت اشیاء در صنایع مختلف، بسته به شرایط هر صنعتی، میتواند کاربردهای متنوعی داشته باشد. بهطور کلی صنایع مختلف باید بتوانند به کمک IOT دادههای بیشتری از محصولات و سیستمهای داخلی خودشان را در اختیار داشته باشند تا از آن طریق بتوانند در مواقع لزوم تغییرات را با کیفیت و سهولت بیشتری هدایت کنند. برای نمونه به برخی موارد استفاده از قابلیت اینترنت اشیاء در برخی صنایع اشاره خواهیم کرد:
برخی کارخانهها حسگرهایی را به مولفههای محصولات خود اضافه میکنند، و از این طریق میتوانند دادههایی را در مورد عملکرد آنها در اختیار داشته باشند.
این روند به تشخیص از کارافتادگی و کاهش بازدهی دستگاههای مورد استفاده صنایع کمک خواهد کرد.
برخی شرکتها به کمک همین تکنولوژی از دادههای تولید شدهی حسگرها به منظور ایجاد سیستمهایی مانند سیستمهای پیشبینی نگهداری از تجهیزات، زنجیرهی تامین و … استفاده میکنند. در واقع اینترنت اشیاء به صنایع کمک میکند تا دادههای درستتری را در مورد اینکه چه اتفاقی در حال وقوع است به دست بیاورند.
تاثیرات اینترنت اشیاء بر صنعت پرداخت
در راستای سادهتر کردن تجربهی پرداخت کاربران، توسعهدهندگان صنعت پرداخت، همواره به راهکارهایی برای پرداختهای بدون تماس میاندیشند. اکنون در بسیاری از کشورهای پیشرفته، کاربران برای انجام عملیات پرداخت، از کارت اعتباری یا کارت نقدی خود استفاده نمیکنند، بلکه به کمک دستیارهای صوتی و از طریق دستگاههای هوشمند عملیات پرداخت را انجام میدهند.
در همین راستا، دستگاههای مجهز به اینترنت اشیا نیز امکان سفارش محصولات یا خدمات را بدون دخالت انسان فراهم کردهاند.
برای نمونه، اکنون یخچالهای هوشمندی ساخته شدهاند که قابلیت سفارش مستقیم از سوپرمارکتها را دارند. همچنین خودروهایی هوشمند در پمپ بنزینها وجود دارد و یا ایستگاههای شارژ الکتریکی، که به صورت اتوماتیک هزینه سوخت مصرفی را پرداخت میکنند و دستیارهای صوتی بلیطهای مورد نظر کاربرشان را پیدا کرده و میخرند.این موارد به صورت خودکار به درگاه پرداخت متصل شده و عملیات سفارش، خرید و پرداخت آنلاین را به صورت پیش فرض انجام میدهند.
اما این پایان ماجرا نیست؛ اینترنت اشیاء میتواند تاثیرات گستردهتری نیز بر صنعت پرداخت داشته باشد.
آمارها نشان میدهد در سال 2020، میزان سرمایهگذاری در حوزهی اینترنت اشیاء در صنعت بانکداری و مالی تقریبا حدود 235 میلیون دلار بوده است.
اینترنت اشیاء از طریق جمعآوری و انتقال دادهها، سببساز صرفهجویی در زمان و هزینهی شرکتهای فعال در حوزههای مالی، خواهد شد. علاوهبر آن شرکتهای مالی از طریق اینترنت اشیاء، تجربهی کاربری مشتریان خود را بهبود میدهند.
یکی دیگر از تاثیرات تکنولوژی اینترنت اشیاء بر صنعت پرداخت، باید به کاهش خطرات ناشی از شناسایی و مسدودکردن حسابهای هکشده اشاره کنیم. به علاوه اینترنت اشیاء دادههای کاربران را جمعآوری میکند و فعالیتهای روزمرهی آنها را شامل رفتار، موقعیت جغرافیایی، علایق و تمایلات کاربران در خریدهای آنلاین را پیرامون نحوهی انتقال وجه تجزیه و تحلیل میکند.
آیندهی تکنولوژی اینترنت اشیاء
تکامل اینترنت و پهنای باند و پروتکلهای ارتباطی و اینکه هر روزه اینترنت سریعتر و ارزانتر میشود و مدام دستگاههای تازهای با عملکرد داخلی Wi-Fi ساخته میشوند در پیشرفت تکنولوژی اینترنت اشیاء اثرگذار خواهد بود. چرا که در نتیجهی این روند تکاملی، اشیاء با سرعت بیشتر و ارزانتری به اینترنت متصل خواهند شد.
اصولا حرکت دادهها از فرد به فرد، از فرد به دستگاه و از دستگاه به دستگاه جاری میگردد. بر این اساس اینترنت اشیاء در ایجاد سود بیشتر برای کسبوکارها و صنایع مختلف، سهولت کارایی بیشتر برای کاربران و استفاده بهتر از منابع، حفظ انرژی و محیط زیست، در آیندهای نه چندان دور تاثیرات عملی مفیدی خواهد داشت.
مهمترین شرکتهای فعال در زمینه اینترنت اشیا
اکنون بسیاری از صنایع، کسبوکارهای بزرگ، متوسط و کوچک، مراکز بهداشتی و درمانی و مراکز آموزشی و پژوهشی با فعالیتهای مختلف، از دپارتمانهای اینترنت اشیاء برخوردارند. در این دپارتمانها تحقیق و توسعهی پروژههای خود را توسعه میدهند. به علاوه برخی از مزارع و گلخانهها نیز در بستر این تکنولوژی شکل میگیرند و جزء صنایع هوشمند بهشمار میروند.
با این وصف طبیعتاً شرکتها و کسبوکارهای بسیاری در زمینهی ارائهی خدمات اینترنت اشیاء در سطح جهانی شکل گرفتهاند. در زیر برخی از مهمترین شرکتهای فعال در این زمینه در جهان خواهیم پرداخت:
- هواوی
- سیسکو
- پیتیسی
- ساینس سافت
- اگزاجایل
- جیای دیجیتال
- بوش آیاوتی سنسور
- اسآپ (سَپ)
- زیمنس آیاوتی آنالیتیکس
- آیبیام