در سال‌های اخیر، روش‌های مالی نوینی برای خرید کالا و خدمات به وجود آمده‌اند. یکی از مهم‌ترین ویژگی این روش‌های تازه، این است که مصرف‌کنندگان می‌توانند بدون نیاز به پرداخت یکباره هزینه یا در واقع به صورت اعتباری، خریدهای خود را انجام دهند. یکی از این روش‌ها، روش خرید BNPL با شعار الان بخر، بعدا پرداخت کن، است. در این مقاله به شکل جامعی روش خرید اعتباری یا BNPL را بررسی و معرفی خواهیم کرد.
آنچه در این مقاله می‌خوانید
روش خرید اعتباری BNPL چیست؟
روش خرید BNPL یا همان شعار الان بخر، بعدا پرداخت کن یک روش خرید اقساطی و اعتباری است و مشتریان در این روش کالا یا خدماتی را بدون پرداخت کامل قیمت آن در زمان خرید، خریداری می‌کنند. در واقع مشتریان مبلغ را در بازه‌های زمانی مشخصی، معمولاً در طی چند هفته یا چند ماه، پرداخت می‌کنند.
سازوکار خرید BNPL به این صورت است که مشتری در هنگام خرید، از طریق یک شرکت یا پلتفرم BNPL، درخواست پرداخت اقساطی می‌دهد. شرکت BNPL پس از بررسی اعتبار مشتری، درخواست را می‌پذیرد و مبلغ خرید را به فروشنده پرداخت می‌کند. سپس مشتری باید مبلغ خرید را در بازه زمانی مشخصی به شرکت مذکور بازپرداخت کند.
در برخی موارد، شرکت BNPL ممکن است هیچ سود یا کارمزدی برای خرید BNPL دریافت نکند. اما در مواردی نیز، شرکت BNPL ممکن است سود یا کارمزدی را به صورت درصدی از مبلغ خرید یا مبلغی ثابت برای هر قسط دریافت کند.
مزایای BNPL برای خریدار
بدیهی است که روش BNPL مزایای زیادی برای مصرف‌کنندگان دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:
- امکان خرید کالا یا خدماتی که در حال حاضر توان مالی خرید آن را ندارند.
- تقسیم هزینه خرید به چندین قسط کوچک‌تر، که پرداخت آن را آسان‌تر می‌کند.
- افزایش انعطاف مالی برای خرید، به ویژه برای مشتریانی که بودجه محدودی دارند.
مزایای خرید اعتباری برای فروشنده
روش خرید BNPL همچنین مزایایی نیز برای فروشندگان دارد که به آن‌ها نیز اشاره‌ای خواهیم داشت:
- افزایش فروش، به ویژه برای کالا یا خدماتی که قیمت بالایی دارند.
- بهبود تجربه خرید مشتری، با ارائه گزینه‌های پرداخت متنوع.
- کاهش ریسک عدم پرداخت مشتری، زیرا شرکت BNPL تعهد می‌دهد که مبلغ خرید را به فروشنده پرداخت کند.
با این اوصاف، خرید BNPL همچنان دارای برخی معایب نیز هست، از جمله افزایش هزینه خرید، به دلیل سود یا کارمزدی که شرکت BNPL ممکن است دریافت کند.
در ایران، روش خرید اعتباری BNPL هنوز در مراحل اولیه توسعه قرار دارد. با این حال، در سال‌های اخیر، شرکت‌هایی در ایران، شروع به ارائه خدمات خرید BNPL کرده‌اند.
مراحل و سازوکار روش خرید اعتباری
- انتخاب محصول: شما ابتدا محصولی را که می‌خواهید خریداری کنید انتخاب می‌کنید.
- تایید هویت: شرکت BNPL هویت خریدار را تایید می‌کند.
- پرداخت اولیه: مبلغ کوچکی به عنوان پرداخت اولیه توسط مشتری پرداخت می‌شود.
- دریافت محصول: بعد از تأیید هویت و پرداخت اولیه، محصول به مشتری تحویل داده می‌شود یا مشتری اجازه دانلود محتوا را دریافت می‌کند.
- پرداخت اقساطی: مبلغ کل محصول به تعداد اقساطی که تعیین شده تقسیم می‌شود. هر قسط به مقداری ثابت یا متغیر و با توجه به شرایط شرکت BNPL مشخص می‌شود.
- مدیریت اقساط: خریدار می‌تواند اقساط خود را از طریق پنل کاربری خود در سرویس BNPL مدیریت کند و پرداخت‌های خود را انجام دهد.
مهم است که شرایط و قوانین مرتبط با هر سرویس BNPL را به دقت مطالعه کنید و مطمئن شوید که شما به تعهدات مالی خود به موقع پاسخ می‌دهید. به عنوان یک روش پرداخت، BNPL می‌تواند مزایا و معایب خود را داشته باشد، بنابراین باید با دقت از آن استفاده کنید.
تایید هویت در روش خرید اعتباری
به قاعده تایید هویت در روش خرید اعتباری به منظور اطمینان از صحت اطلاعات مشتری و جلوگیری از کلاهبرداری انجام می‌شود. شرکت‌های BNPL معمولاً از روش‌های مختلفی برای تایید هویت مشتری استفاده می‌کنند، که این روش‌ها را با هم مرور می‌کنیم.
استعلام از سازمان ثبت احوال: شرکت BNPL با استعلام از سازمان ثبت احوال، صحت اطلاعات هویتی مشتری، مانند نام، نام خانوادگی، کد ملی، و تاریخ تولد را بررسی می‌کند.
استعلام از بانک مرکزی: شرکت BNPL در این روش با استعلام از بانک مرکزی، صحت اطلاعات مالی مشتری، مانند مانده حساب بانکی و سابقه اعتباری او را بررسی می‌کند.
ارسال پیامک کد تایید: شرکت‌های وام‌دهنده در این روش، یک پیامک حاوی کد تایید به شماره تلفن همراه مشتری ارسال می‌کنند. مشتری باید کد تایید را در سایت یا اپلیکیشن شرکت BNPL وارد کند تا هویت خود را تایید نماید.
ارسال ایمیل کد تایید: گاهی ایمیل حاوی کد تایید به آدرس ایمیل مشتری ارسال می‌شود. مشتری نیز باید کد تایید را در سایت یا اپلیکیشن شرکت BNPL وارد کند تا هویت خود را تایید کند.
تطبیق چهره با عکس: در این از مشتری می‌خواهند که یک عکس سلفی از خود بگیرد. سپس شرکت BNPL عکس سلفی مشتری را با عکس موجود در مدارک شناسایی او تطبیق می‌دهد.
مدارک مورد نیاز برای تایید هویت در روش خرید اعتباری نیز معمولاً شامل موارد زیر است:
- کارت ملی
- شناسنامه
- کارت بانکی
در برخی موارد، شرکت ارائه دهنده اعتبار، ممکن است مدارک اضافی دیگری را نیز برای تایید هویت مشتری درخواست کند. به عنوان مثال، شرکت BNP گاهی از مشتری می‌خواهد که یک آدرس ایمیل معتبر یا یک شماره تلفن همراه معتبر ارائه دهد.
تایید هویت در روش خرید BNPL یک فرآیند بسیار مهم است. این نکته را در نظر داشته باشید که مدارک مورد نیاز برای تایید هویت نیز، احتمالا بسته به شرکت BNPL، تا حدودی متفاوت خواهد بود.
خرید اعتباری در ایران
ایران در زمینه خرید اعتباری و روش‌های نوین پرداخت (فین‌تک) پیشرفت‌های خوبی داشته است که در یک سال اخیر این روش بسیار در ایران اجرا شده است، مشکل اصلی که در خرید اعتباری در ایران وجود دارد، بالا بودن کارمزد و جریمه‌ها است که قیمت تمام شده برای مصرف کننده بالاتر از بازار خواهد بود.
خوشبختانه با یکپارچه‌سازی دولت هوشمند، فرایند احراز هویت، اعتبار سنجی و… بصورت سیستمی و با سرعت خوبی انجام می‌گردد که باعث شده است فرایند ارائه خدمات در برخی از شرکت‌ها به کمتر از یک هفته برسد. در ادامه برخی از شرکت‌های ایرانی که خدمات خرید اعتباری را ارائه می‌دهند را معرفی می‌نماییم :
- اسنپ پی
- دیجی پی
- ایزی پی
- کیپا
- تالی
- ازکی وام
- وامسی
- قسطا کارت
- لندو کارت
- نیسبا
- والتا
- بالون
برای توضیحات بیشتر در مورد این شرکت‌ها می‌توانید به بخش معرفی انواع وام در رایان پی مراجعه نمایید.
آینده BNPL در بازارهای جهانی
- روش خرید BNPL به سرعت در بازارهای جهانی رشد کرده است.
- با توجه به مزایای BNPL، انتظار می‌رود که این روش خرید در بازارهای جهانی همچنان رشد کند.
- اما این روش خرید نوین، هنوز در ایران به رشد کافی نرسیده است. اگرچه در سال‌های اخیر، شرکت‌هایی در ایران شروع به ارائه خدمات خرید BNPL کرده‌اند.
- عوامل مختلفی از جمله افزایش استفاده از اینترنت، رشد خرید آنلاین، و تغییر سبک مصرف، به رشد BNPL در ایران کمک می‌کند.
- پیش‌بینی این است که BNPL در ایران در سال‌های آینده رشد قابل توجهی داشته باشد.
چالش‌های پیش روی BNPL
روش خرید BNPL علیرغم مزایای متعددی که دارد، با چالش هایی نیز روبه‌رو است. یکی از چالش‌های اصلی BNPL، افزایش ریسک بدهی است. مشتریان ممکن است بیش از توان واقعی پرداخت خود، خرید کنند. این امر منجر به مشکلات مالی برای مشتریان خواهد شد.
چالش دیگر BNPL، نگرانی‌های مربوط به حریم خصوصی است. برخی از مشتریان نگران خواهند بود که اطلاعات شخصی آن‌ها توسط شرکت‌های BNPL به اشتراک گذاشته شود.
با وجود چالش‌های موجود، همچنان انتظار می‌رود که BNPL در بازارهای جهانی و ایران رشد کند. چرا که BNPL یک روش خرید انعطاف‌پذیر و مقرون به صرفه است.
