تمام تلاش‌های اخیر تکنولوژی در زمینه‌ی بانکداری و مسائل مالی، به‌طور کلی پیرامون حذف واسطه‌گری بانک‌ها و سازمان‌های متمرکز حوزه‌ی مالی بوده است. یکی از فناوری‌هایی که برای عملی شدن چنین اهدافی به وجود آمد، فناوری دیفای DeFi است. اما دیفای چیست، چه سازکاری دارد و کجاها کاربرد خواهد داشت؟ برای یافتن پرسش‌های بالا مقاله را تا انتها دنبال کنید.
آنچه در این مقاله می‌خوانید
فناوری دیفای چیست؟
اگر به لحاظ لغوی به این فناوری نگاه کنیم، در واقع دیفای مخفف عبارت انگلیسی Decentralized Finance است که به معنای امور مالی غیرمتمرکز می‌توان ترجمه‌اش کرد. به عبارت بهتر این فناوری، به مجموعه‌ای از برنامه‌های کاربردی گفته می‌شود که قابلیت انجام دادن تمام امور مالی از جمله: پرداخت و دریافت وام، معاملات بانکی و… را بدون واسطه و به صورت غیرمتمرکز خواهد داشت. در حقیقت فناوری دیفای قرار است به شما کمک کند بتوانید بدون نیاز به بانک‌ها و موسسات متمرکز مالی، تمام امور مالی خودتان را انجام و از این طریق ضریب خطا و خطر را پیرامون امور مالی خودتان تا حد زیادی کاهش دهید.
یکی از ابزار‌هایی که در تجارت الکترونیک نقش مهمی داشته و کمک فراوانی به فرآیند‌های مالی صاحبان کسب و کار‌های اینترنتی می‌کند، درگاه پرداخت نام دارد. درگاه پرداخت ابزاری برای انتقال راحت‌تر و امن‌تر وجوه پرداختی از سوی مشتریان است که می‌تواند تراکنش‌های فروشگاه شما را سازماندهی و قابل کنترل نماید. اگر خواستار کسب اطلاعات بیش‌تر درباره درگاه پرداخت اینترنتی و ارائه‌دهندگان آن همچون رایان پی هستید، توصیه ما به شما این است که مقاله درگاه پرداخت چیست را مطالعه نمایید.
سازکار فناوری دیفای چگونه است؟
سازکار فناوری دیفای در حقیقت الهام گرفته شده از فناوری بلاک‌چین ارزهای دیجیتال بیت‌کوین است. به این معنا که این سازکار به چند نهاد مختلف به‌صورت همزمان اجازه می‌دهد تا یک نسخه از تاریخچه‌ی معاملات را برای خود حفظ و نگهداری کنند؛ بنابراین در چنین سازکاری، تراکنش‌ها دیگر تنها تحت نظارت یک سیستم متمرکز نخواهد بود.
در واقع تمام هدف این فرآیند در فناوری دیفای فرار از پیچیدگی‌ها و محدودیت‌هایی است که سیستم بانکداری متمرکز در مسیر تراکنش‌ها و امور مالی افراد ایجاد می‌کند. همچنین به کمک دیفای اشخاص می‌توانند کنترل مستقیمی بر روی دارایی مالی خود داشته باشند؛ زیرا بازارها در این سیستم همواره دایرند و دسترسی کاربران به سرویس‌ها به‌صورت همیشگی آزاد است. از طرف دیگر در سازکار دیفای هیچ خطای انسانی وجود نخواهد داشت. تمام سرویس‌ها در قالب کدهایی ارائه می‌شوند که هر کاربری می‌تواند آن‌ها را بررسی کند.
کار‌کرد فناوری دیفای چیست؟
گفتیم که فناوری دیفای قرار است سایه‌ی نظارت بانک‌های واسطه را از سر امور مالی افراد کم کند. در واقع فعالیت‌هایی مانند: احراز هویت کاربران، تایید و ثبت نهایی تراکنش‌ها، مدیریت و آپ‌دیت پایگاه‌های داده، چاپ پول‌های عموما بدون پشتوانه، محدود نمودن کاربران در دسترسی به سرویس‌های مالی و هزینه‌های بالای کارمزدها از جمله فعالیت‌هایی‌اند که دیفای تلاش می‌کند تعدیل یا حذف‌شان کند. این قدرت بی‌اندازه‌ی واسطه‌های مالی متمرکز باید توسط فناوری دیفای کاسته و از میان برداشته شود. بنابراین لزوم بهره‌مندی از فناوری دیفای برای عبور از افزایش تورم، کاهش ارزش دارایی‌های مردم و فروپاشی اقتصادی کاملا بدیهی و قطعی به نظر می‌رسد.
معرفی بهترین برنامه‌های دیفای
1-مبادلات غیرمتمرکز DEX
به‌طور کلی مبادلات آنلاین سبب می‌شود کاربران بتوانند، به سادگی ارزها را به ارزهای دیگر تبدیل نمایند. برای نمونه دلار آمریکا را به بیت کوین و یا اتریوم. بنابراین این برنامه را می‌توان تحت عنوان یک صرافی جدید معرفی کرد که کاربران به کمک آن می‌توانند کاملا مستقیم با هم در ارتباط باشند، و ارزهای رمزنگاری شده را میان خودشان مبادله کنند. آن‌هم بدون اینکه نیاز باشد پای هیچ نوع واسطه‌ای از جمله بانک‌ها برای سپردن پول‌شان وسط کشیده شود.
چنانچه تمایل به آشنایی با ارزهای دیجیتال از جمله بیت کوین را دارید، پیشنهاد می‌شود تا به مقاله همه‌چیز درباره‌ی مزایای بیت‌کوین از سری مقالات سایت رایان‌پی مراجعه نمایید تا به اطلاعات وسیعی در رابطه با این موضوع دست یابید.
2-برنامه‌ی Stablecoins
این برنامه در واقع یک نوع ارز رمزنگاری شده است که در مسیر رسیدن به ثبات قیمت، به دارایی‌های خارج از ارز رمزپایه (دلار یا یورو) کاملا مربوط می‌شود.
3-برنامه‌های پرداخت وام
برنامه‌های پرداخت وام نیز شامل سیستم عامل‌هایی می‌شود که از قراردادهای هوشمند برای جایگزینی واسطه‌هایی مانند بانک‌ها که وام را مدیریت می‌کنند، بهره می‌برند.
4-برنامه‌ی Wrapped Bitcoins
این برنامه یک روشی تازه برای ارسال بیت کوین به شبکه اتریوم است. از این طریق بیت کوین می‌تواند به صورت بی‌واسطه و در سازکار دیفای، به جای اتریوم استفاده شود. برنامه‌ی WBTC این امکان را برای کاربران فراهم می‌کند تا سود بیت کوین‌های قرض داده شده از طریق سیستم عامل‌های وام غیرمتمرکز را به سادگی دریافت کنند.
5-بازارهای پیش‌بینی
این برنامه‌ها در شکل بازارهایی مخصوص شرط‌بندی بر روی نتیجه‌ی رویدادهای آینده مانند انتخابات و امثال آن است. این نسخه‌های فناوری دیفای در بازارهای پیش‌بینی سبب ارائه‌ی عملکردی یکسان اما بدون واسطه خواهند شد.
چرا یک کاربر فناوری دیفای را انتخاب می‌کند؟
تا به این‌جا با تعریف، عملکرد و اهمیت فناوری دیفای آشنا شده‌اید؛ اکنون قصد داریم به برخی از ویژگی‌های این فناوری بپردازیم که سبب می‌شود کاربران به سمت بهره‌مندی از آن ترغیب شوند.
1-غیرمتمرکز بودن
گفته شد که پلتفرم دیفای بر روی بلاک‌چین فعال می‌شود. پس بدیهی است که با انباشت و ذخیره‌ی اطلاعات بر روی شبکه‌ی بلاک‌چین، هیچ امکانی برای ایجاد مانع و توقف اطلاعات وجود نخواهد داشت. در حقیقت هیچ‌کس به حساب کاربران دسترسی نخواهد داشت به جز خود کاربران.
2-قابلیت ترکیب‌پذیری
پلتفرم‌های دیفای اصولا متن باز هستند، بنابراین کاربر می‌تواند هر لحظه از توسعه‌ی برنامه‌های افراد دیگر نیز بهره‌مند شود. در نتیجه با سرعت قابل توجهی روند توسعه اتفاق خواهد افتاد. با توجه به این ویژگی اگر یک کاربر در زمان استفاده از پلتفرم دیفای، از نحوه‌ی عملکرد و سازکار پلتفرم راضی نباشد، به سرعت می‌تواند کد دیگری را جایگزین کرده و امتحان کند.
3-عدم محدودیت دسترسی به سرویس‌ها
تمام سرویس‌ها به کمک پلتفرم دیفای بدون هیچ محدودیتی همواره در دسترس کاربران قرار دارند. سیستم دیفای تعطیلی ندارد؛ آیا بانک‌ها نیز چنین‌اند؟ شما می‌توانید به صورت شبانه‌روزی به اطلاعات بانکی و حساب خود برای انجام امور مالی دسترسی داشته باشید.
4-سیستم دیفای غیر امانی است
در سازکار پلتفرم‌های دیفای شما به سادگی می‌توانید پول‌های خودتان در یک کیف پول دیجیتال شخصی نگه دارید. هیچ نیازی نیست که یک نهاد واسطه مسئولیت نگهداری از دارایی شما را بر عهده بگیرد. دارایی شما تحت نظارت مستقیم شما خواهد بود.
