بانکداری اینترنتی و نظام پرداخت‌های الکترونیک

بانکداری اینترنتی و نظام پرداخت‌های الکترونیک ارتباط معناداری با هم دارند. به طور کلی بانکداری اینترنتی شامل آن دسته از خدمات بانکی می‌شود که به صورت آنلاین و بدون حضور فیزیکی مشتری قابل دسترسی است. خدماتی مثل: تبادل مستقیم پول، واریز و برداشت از حساب، پرداخت قبض، استفاده از کارت‌های اعتباری و موارد مشابه دیگر.

در مقابل، نظام پرداخت الکترونیک نیز به روش‌ها و فناوری‌های گفته می‌شود که با استفاده از آن‌ها تبادل پول، پرداخت قبض، خرید اینترنتی و… انجام می‌شود. بنابراین می‌توان این‌طور نتیجه گرفت که نظام پرداخت الکترونیکی فناوری مورد نیاز برای ارتقاء بانکداری اینترنتی است. به عبارت ساده‌تر بانکداری اینترنتی برای انجام تراکنش‌های مالی و پرداخت اینترنتی از ابزارهای نظام پرداخت الکترونیک استفاده می‌کند. در این مقاله به‌طور جامع به این موضوع خواهیم پرداخت.

ارتقاء بانکداری اینترنتی با نظام پرداخت‌های الکترونیک

همان‌طور که اشاره کردیم نظام پرداخت‌های الکترونیکی سبب ارتقاء بانکداری اینترنتی می‌شود. در ادامه این موضوع را با جزییات بیش‌تری بررسی خواهیم کرد:

• به کمک پرداخت‌های الکترونیکی، سرعت انجام تراکنش‌ها بسیار بالا می‌رود و کاربر می‌تواند در هر زمان دلخواه تراکنش انجام بدهد. بدیهی است که این روند صرفه‌جویی در زمان را در پی دارد و همچنین محدودیت‌های زمانی برای مشتریان را نیز به طور کل از میان برمی‌دارد. 
• نظام پرداخت‌های الکترونیکی امنیت تراکنش‌ها و اطلاعات شخصی کاربر را تامین می‌کند. در واقع به کمک فناوری‌ رمزنگاری اطلاعات، این امکان برای کاربر فراهم می‌شود تا بدون نگرانی از سرقت اطلاعات حساب بانکی خود، فرآیند خرید اینترنتی خودش را تکمیل کند. 
• پرداخت‌های الکترونیکی فرآیند خرید اینترنتی را ساده‌تر می‌کنند. این نظام پرداخت به کاربر اجازه می‌دهد بدون حضور فیزیکی در شعب بانکی و حتی بدون نیاز به همراه داشتن کارت بانکی، به سادگی و به کمک موبایل هوشمند یا کامپیوتر شخصی پرداخت‌های مورد نظرش را انجام دهد. 
• پرداخت‌های الکترونیکی از فناوری‌های امنیتی قدرتمندی بهره می‌برند و بنابراین سبب کاهش تقلب و جلوگیری از کلاهبرداری در تراکنش‌های بانکی می‌شود. 
• نظام پرداخت‌های الکترونیک، شرایط مناسبی برای کسب و کارهایی که از اینترنت به عنوان یک بازار فروش استفاده می‌کنند ایجاد می‌کند. این نوع کسب و کارها به سادگی تراکنش‌های خود را از این طریق انجام می‌دهند و به طور مداوم بازار هدف خود را وسیع‌تر می‌کنند.

مهم‌ترین ابزارهای نظام پرداخت‌های الکترونیکی در بانکداری اینترنتی 

کارت‌های بانکی: کارت‌های بانکی شامل کارت‌های اعتباری، کارت‌های شتاب و کارت‌های الکترونیکی متدوال‌ترین ابزار پرداخت‌های الکترونیکی هستند که در راستای بانکداری اینترنتی در اختیار مشتریان قرار می‌گیرند. 

درگاه‌های پرداخت: درگاه‌های پرداخت اینترنتی، نوعی سرویس‌های مالی الکترونیکی هستند که به کاربر اجازه می‌دهند به کمک اطلاعات کارت بانکی تراکنش‌های مالی انجام دهند. درگاه‌های پرداخت که اکنون در دو نوع مستقیم و واسط ارائه می‌شوند، از مهم‌ترین ابزارهای بانکداری اینترنتی و همچنین تجارت الکترونیک محسوب می‌شوند. 

پرداخت‌های موبایلی: پرداخت‌های موبایلی، تحول بزرگی در بانکداری اینترنتی ایجاد کردند. کاربران می‎توانند به کمک این روش پرداخت الکترونیک، و با استفاده از گوشی همراه هوشمند خودشان، پرداخت‌های لحظه‌ای را انجام دهند. 

بانک‌های اینترنتی: اکنون اغلب بانک‌ها خدمات خود را در شعبه‌ها‌ی مجازی و در قالب یک اپلیکیشن نیز به مشتریان‌شان ارائه می‌دهند. به کمک نسخه‌ی اینترنتی بانک‌ها، کاربران می‌توانند به سادگی وجوه مورد نظر خود را به حساب‌های دیگر انتقال دهند و از خدمات متنوع دیگر بانکی نیز بهره‌مند شوند.

چالش‌های بانکداری اینترنتی و ابزارهای نظام پرداخت‌های الکترونیک 

امنیت: بزرگ‌ترین چالش‌ در بانکداری اینترنتی، مسئله‌ی امنیت است. امنیت در نظام پرداخت‌های الکترونیک هم می‌تواند عامل رشد و پیشرفت باشد و هم به عنوان دغدغه‌ی اصلی مطرح شود. از آنجا که در روند انجام تراکنش‌های مالی آنلاین، اطلاعات بانکی کاربران مانند شماره حساب، رمز عبور و دیگر اطلاعات شخصی کاربر ممکن است در دسترس قرار گیرد، از این رو برای حفظ امنیت اطلاعات مشتریان، استفاده از پروتکل‌های امنیتی مانند SSL و استفاده از پلتفرم‌های امنیتی پیشرفته ضروری و الزامی است و کوچک‌ترین ضعفی در این موارد احتمال کلاهبرداری و حملات فیشینگ را فراهم خواهد کرد.

تغییرات قوانین: قوانین و مقررات در زمینه بانکداری اینترنتی و پرداخت‌های آنلاین طبیعتا به صورت دوره‌ای در حال تغییر هستند. برای نمونه، در بعضی کشورها از اپراتورهای پرداخت تقاضا می‌شود تا دیتاهای مشتریان مربوطه را حفظ کنند. این تحولات قوانین و مقررات می‌تواند گاهی برای بانک‌ها و مشتریان‌شان چالش آفرین باشد. 

مشکلات فنی: گاهی در روند پرداخت‌های آنلاین مشکلات فنی به شکل ناگهانی رخ می‌دهند که ممکن است منجر به قطع و از کار افتادن شبکه پرداخت شود. بانک‌ها و به طور کلی نظام‌های پرداخت الکترونیک باید همواره از یک سیستم پشتیبانی قوی برخوردار باشند تا مشکلات فنی را در کوتاه‌ترین زمان ممکن رفع کند. 

هزینه‌‌ها: پلتفرم‌های پرداخت ممکن است هزینه‌های بالایی را به بانک‌ها و شرکت‌های فعال در حوزه بانکداری اینترنتی تحمیل کنند. هزینه‌هایی که عموماً پیرامون ضمانت پرداخت‌ها و برداشت‌ها در نظر گرفته می‌شوند. 

آینده‌ی بانکداری اینترنتی و نظام پرداخت‌های الکترونیک

با توجه به تحولات و تغییرات متمرکز بر فناوری در بانکداری اینترنتی و سیستم‌های پرداخت الکترونیک، به نظر می‌رسد که آینده‌ی بانکداری اینترنتی و نظام پرداخت آن، در راستای بهبود و ارتقاء تجربه کاربری، امنیت و شفافیت پرداخت، سهولت در مدیریت خدمات پرداخت و رشد فناوری حرکت خواهد کرد.

در واقع انتظار می‌رود که این نوع بانکداری و سیستم‌های پرداخت آن، با توجه به فناوری‌های نوین از جمله: هوش مصنوعی، یادگیری عمیق، شبکه‌های بلاکچین و اینترنت اشیاء، رشد چشمگیری داشته باشند و در سایر صنایع نیز به کار گرفته شوند. با توجه به رشد روزافزون اتصالات اینترنتی، پرداخت‌های موبایلی نیز هر روزه گسترش بیش‌تری پیدا می‌کنند.

در یک کلام بانکداری اینترنتی و سیستم‌های پرداخت آن در آینده نیز با رشد فناوری‌های جدید، روز به روز پیشرفت خواهند کرد. توسعه روش‌های پرداخت نوین، افزایش سطح امنیت و شفافیت در سیستم‌های پرداخت، سهولت در مدیریت خدمات پرداخت و ایجاد تجربه کاربری بهتر عناصری هستند که سازندگان و توسعه‌دهندگان سیستم‌های پرداخت الکترونیک در آینده به آن‌ها توجه بیش‌تری نشان خواهند داد.