برای ورود به بحث جنبش بیت‌کوین و تاثیری که به طور کلی ظهور ارزهای دیجیتال بر اقتصاد جهانی داشته و خواهند داشت، قصد داریم در قالب چند مقاله‌ی آموزشی و توضیحی، در بستر سایت رایان‌پی به این موضوع بپردازیم. در مقاله‌ی نخست به معرفی بیت‌کوین به عنوان مشهورترین ارز دیجیتال موجود در جهان و همچنین سازکارهای متصل به آن خواهیم پرداخت.
آنچه در این مقاله می‌خوانید
خالق بیت‌کوین کیست؟
درباره‌ی بیت‌کوین و به طور کلی ارزهای دیجیتال چه اطلاعاتی دارید؟ آیا اصطلاح کریپتوکارنسی با گوش شما آشناست؟
شاید بیت‌کوین و ظهور ارزهای دیجیتال در صحنه‌ی تجارت‌های جهانی، مهم‌ترین اتفاق سال‌های اخیر باشد که همواره نیز در صدر اخبار قرار داشته است. این روزها کم‌تر کسی پیدا می‌شود که نام بیت‌کوین به گوشش نخورده باشد، اما در عین‌حال افراد کمی وجود دارند که درباره‌ی سازکار و ماهیت ارزهای دیجیتال مانند بیت‌کوین، آگاهی و اطلاعات کافی داشته باشند. اگر بخواهیم اندکی به تاریخچه‌ی ظهور و تولید بیت‌کوین بپردازیم، در ابتدا با مطالبی مبهم مواجه خواهیم شد؛ برای نمونه هویت واقعی پدیدآورنده‌ی اصلی بیت‌کوین همچنان تا حد زیادی مجهول است. البته در پشت نام بیت‌کوین همواره اسم ساتوشی ناکاموتو به چشم می‌خورد اما هویت این نام هنوز خیلی آشکار نشده است و در واقع مشخص نیست این نام مربوط به شخصی حقیقی است یا جمعی از افراد که ترجیح داده‌اند نام‌شان آشکار نشود.
بیت‌کوین چیست؟
به ساده‌ترین زبان ممکن، بیت کوین و تمام کریپتوکارنسی‌‌ها (ارزهای دیجیتال) در واقع خطوطی‌اند از رمزهای کامپیوتری که دارای ارزش فناوری و مالی هستند. به عبارت دیگر کامپیوترهای قوی که لزوماً نیاز به مصرف انرژی بسیار زیادی نیز دارند و باید از این طریق برق مورد نیاز فعالیت آن‌ها تامین شود، این خطوط رمز را رمزگشایی می‌نمایند. در حقیقت رمز ارزها، یک نوع پول دیجیتالی به شمار می‌روند. اکنون شاید این پرسش برای شما ایجاد شود که اصولا این رمزارزها چگونه به دست می‌آیند؟
در این‌باره باید توضیح بدهیم که رمزارزهایی مانند بیت‌کوین با محاسبات بسیار پیچیده‌ی ریاضی تولید می‌شوند. اما آن نکته‌ی حیاتی و برجسته که در مورد ارزهای دیجیتال باید در نظر گرفته شود، عدم امکان نظارت مرکزی بر شبکهی ارزهای دیجیتال است. در واقع نهادهای دولتی نمی‌توانند نظارتی بر رمز ارزها داشته باشند و فعالیت در شبکهی رمزارزها برای کاربران، بدون هیچ محدودیتی انجام می‌شود. از همین رو هنوز در کشورهای مختلف، قوانین جامع و مدونی در حوزه‌ی رمز ارزها تدوین نشده است. به این ویژگی بیت کوین به اصلاح نامترکز گفته می‌شود.
چند ویژگی مهم ارزهای دیجیتال
بیت‌کوین به عنوان پادشاه ارزهای دیجیتال، از سال 2018 در جهان به شهرت رسید. همان‌طور که پیش‌تر نیز اشاره‌ای کردیم، مهم‌ترین ویژگی بیت‌کوین به عنوان یک ارز دیجیتالی، دور زدن محدودیت‌ها و نظارت ارگان‌های دولتی بر معاملات و مراودات مالی افراد بوده است. به همین دلیل خیلی زود در سراسر جهان، افراد بسیاری را به خود جذب نمود. اما بعد از بیت‌کوین ارزهای دیجیتال دیگری نیز مانند اتریوم و … تولید شده و به شبکهی ارزهای دیجیتال اضافه شدند. به طور کلی این ارزهای دیجیتال دارای ویژگی‌ها و ظرفیت‌های دیگری نیز هستند. نخست این‌که رمز ارزها اصولا در بستر یک شبکهی بزرگ قابل دسترسی‌اند که در اصطلاح به آن بلاک‌چین گفته می‌شود. بلاک‌چین همان شبکهی غیر قابل نظارت و نفوذی است که نهادهای دولتی را به خود راه نمی‌دهد و امکان هر گونه دخل و تصرف را از آن‌ها سلب کرده است. از طرف دیگر امکان تقلب و تخلف در بستر این شبکه صفر است و محال؛ بنابراین تعداد کاربران این شبکه روز به روز در حال افزایش می‌باشد.
سازکار بیت‌کوین چیست؟
بهترین عنوانی که می‌توانیم برای بیت‌کوین در نظر بگیریم، یک سرمایه‌ی دیجیتال برای افراد مختلف است. سرمایه‌ای که در بستر یک شبکهی وسیع با عنوان بلاک‌چین تدوین و پیاده‌سازی می‌شود. اما این شبکهی بلاک‌چین چه سازکاری دارد؟
بلاک‌چین در حقیقت سیستمی است برای اشتراک‌گذاری اطلاعات، و هر کسی که در این شبکه عضویت دارد می‌تواند به این اطلاعات دسترسی داشته باشد. شاید اکنون این پرسش برای شما پیش بیاید که اصولا تفاوت عمده‌ی بانکداری سنتی و شبکهی بلاک‌چین در چیست؟ در واقع تفاوت عمده در این فرآیند است که در سازکار شبکهی بلاک‌چین اطلاعات در یک دفتر کل مرکزی ثبت‌وضبط می‌شود و همه‌ی افراد به آن دسترسی دارند، حال آن‌که در بانکداری سنتی، این فقط بانک است که از فرآیند نقل و انتقلات دارایی‌ها و جزییاتش مطلع می‌باشد.
در ادامه‌ی تشریح سازکار شبکهی بلاک‌چین به این نکته می‌رسیم که هرگاه یکی از اعضا عمل اشتراک‌گذاری را انجام می‌دهد، کد فرستنده، کد گیرنده و مبلغ ارسال شده مشخص و ثبت می‌گردد و همواره امکان رجوع به جزئیات تراکنش‌ها، برای همگان وجود دارد. از طرف دیگر افرادی که در شبکهی بلاک‌چین فعالیت می‌کنند دارای کیف پول دیجیتالی هستند. این کیف پول دیجیتالی از یک سیستم امنیتی بسیار قوی با دو کد بهره‌مند می‌باشد. در واقع هر بار که تراکنشی در شبکه انجام می‌شود، کاربر توسط کد اول که یک کد خصوصی است و با سیستی قوی رمزگذاری شده، به اصطلاح پای فرآیند انجام شده را امضا می‌کند. همچنین توضیح این‌که اگر چه تنها شخصی که کد خصوصی را در اختیار دارد می‌تواند تراکنش را ثبت کند، اما افراد دیگر حاضر در شبکه نیز به کمک کد عمومی، این امکان را دارند که تراکنش انجام را مشاهده کنند.
بررسی سازکار یک نمونه تراکنش با بیت‌کوین
برای درک بهتر سازکار شبکهی بلاک‌چین بهتر است با یک مثال فرضی مطلب را شرح بدهیم.
فرض کنید شخص «الف» قصد دارد در شبکهی رمزارزها تراکنشی به دلخواه انجام بدهد. برای نمونه، او قصد دارد یک واحد از رمزارزی را به کیف پول دیجیتالی شخص «ب» ارسال کند. برای این منظور در گام نخست باید مقصود خود را به شبکه اعلام نماید. در این‌جا، پای نودها به میان می‌آید. اما نودها چه نقشی در شبکهی بلاک‌چین دارند؟ در واقع نودها در شبکه بلاک چین بیت‌کوین جانشین نهاد نظارتی هستند. اما یک نکته‌ی مهم درباره‌ی آن‌ها این است که تکنولوژی بلاک‌چین، اصولا غیرمتمرکز است؛ پس تمام سیستم‌های متصل در شبکه کار نظارت را به صورت جمعی برعهده دارند که باید بیش از 50 درصد نودهای شبکه تراکنش را تایید کنند، به همین دلیل نظارت در اختیار یک شخص یا سازمان ویژه قرار ندارد. به هر حال نودها در این مرحله تراکنش را دریافت می‌کنند و پس از ثبت آن به نودهای اطراف خود نیز ارسال می‌نمایند و در عین‌حال صحت تراکنش دریافتی را هم مورد سنجش قرار می‌دهند. برای درک بهتر این فرآیند سنجش توسط نودها، فرض کنید شخص «الف» قصد دارد ۲ واحد بیت‌کوین به حساب شخص «ب» ارسال کند. چنانچه دارایی او به اندازه‌ی یک واحد بیت‌کوین باشد، نودها اجازه انجام این تراکنش را به او نخواهند داد. یکی از دلایلی که تراکنش‌ها در شبکهی بلاک‌چین رمزارزها بسیار امن است، وجود دو مرحله بررسی میزان موجودی ارسال کننده است؛ یک مرتبه در مرحله‌ی مراجعه به کیف پول و یک مرتبه توسط نودها. در نهایت نیز چنانچه نودها اجازه‌ی انجام تراکنش را بدهند، ارسال رمزارز به حساب شخص مقابل به سادگی انجام می‌پذیرد.
برای کسب اطلاعات بیش‌تر در مورد مزایای بیت‌کوین و ارزهای دیجیتال و همچنین تاثیر آن‌ها بر اقتصاد جهانی به مقالات بعدی سایت رایان‌پی مراجعه کنید.
