آن دسته از افرادی که قصد تاسیس یک شرکت مبتنی بر فضای وب را دارند همواره با مفاهیم و عبارات متعددی روبرو می‌شوند که نسبت به آنها از آگاهی کافی برخوردار نیستند. البته این موضوع امری رایج و اجتناب ناپذیر محسوب شده و تنها با مطالعه و تحقیقات فرد مرتفع می‌گردد. بنابراین با این اوصاف ما در این مقاله برآنیم تا به تفاوت کسب و کار اینترنتی و تجارت الکترونیک بپردازیم و موضوعات مهمی را در این باره پوشش دهیم.
تجارت الکترونیک (E-Business) و کسب و کار اینترنتی (E-Commerce) دو عبارت پرکاربرد در دنیای امروز به شمار رفته که مکرراً توسط افراد بسیاری مورد استفاده قرار می‌گیرند. از این رو لازم است تا مدیران و کسانی که به تازگی به این حوزه ورود کرده‌اند و تمایل به فعالیت طولانی مدت در آن را دارند با این مفاهیم آشنایی یابند.
آنچه در این مقاله می‌خوانید
کسب و کار اینترنتی (E-Business) به چه معناست؟
E-business یا به فارسی (کسب و کار اینترنتی) ، به انجام تجارت با استفاده از اینترنت، وب، اکسترانت و گاهی ترکیبی از آنها تلقی می‌شود که طیف وسیعی از فعالیت‌ها را در بر دارد. در واقع کسب و کار اینترنتی تنها به معنای خرید و فروش محصولات و یا خدمات نیست و اموراتی مانند: پردازش آنلاین سفارشات، مدیریت ارتباط با مشتریان، اداره فرآیندهایی مانند زنجیره تامین را شامل می‌شود. کسب و کار اینترنتی خود دارای دو نوع مختلف است که ما در ادامه به منظور درک بیشتر کاربران، هرکدام را مورد بررسی قرار می‌دهیم:
کسب و کار اینترنتی فیزیکی و مجازی (Bricks and Clicks)
کسب و کار اینترنتی فیزیکی و مجازی همانطور که از نام آن مشخص است، به نوع ترکیبی از کسب و کارها گفته می‌شود که به دو روش فیزیکی و آنلاین فعالیت می‌کنند. بدین معنا که این کسب و کارها در کنار ارائه محصولات و خدمات خود به صورت آنلاین و اینترنتی، محلی را برای این منظور در اختیار دارند و محصولات مد نظر را به شکل فیزیکی نیز به فروش می‌رسانند.
کسب و کار اینترنتی بازی خالص (Pure Play)
این مدل از کسب و کار اینترنتی که بازی خالص نامیده می‌شود، توسط آن دسته از شرکت‌هایی مورد استفاده قرار می‌گیرد که فقط به ارائه یک محصول، کالا یا خدمت می‌پردازند و فعالیت محدودی دارند. در مدل کسب و کار اینترنتی به مدل بازی خالص قسمتی از فرآیند فروش به شکل آنلاین و قسمت دیگر به شکل آفلاین صورت می‌پذیرد.
تجارت الکترونیک (E-Commerce) به چه معناست؟
به داد و ستدهایی که به وسیله شبکه سراسری اینترنت و توسط افراد و شرکت‌ها انجام می‌شود، تجارت الکترونیک گفته می2شود. به بیانی دیگر، هر زمانی که افراد و شرکت2ها اقدام به خرید یا فروش محصولات و خدماتی به صورت آنلاین نمایند، در روند تجارت الکترونیک سهم داشته و شرکت کرده‌اند. علاوه بر این مورد، تجارت الکترونیک متشکل از فرآیندهای دیگری همچون: بانکداری اینترنتی، انواع درگاه پرداخت، فروش بلیط، حراجی‌های آنلاین و… نیز می‌باشد.
درگاه پرداخت در تجارت الکترونیک تاثیر بسزایی داشته و ابزاری کاربردی برای تسریع تراکنش‌ها و امنیت بخشیدن به آنها به حساب می‌آید. شما می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با درگاه پرداخت رایان پی و نحوه دریافت آن بر روی دکمه زیر کلیک کنید.
تجارت الکترونیک همانند کسب و کار اینترنتی دارای انواع فراوانی است که از مهمترین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تجارت شرکت با مصرف‌کننده (B2C): تجارت شرکت با مصرف‌کننده رایج‌ترین مدل کسب و کار در میان خرده‌فروشان محسوب می‌شود و نشان‌دهنده داد و ستد میان فروشنده (شرکت) و مشتری (مصرف‌کننده) است.
- تجارت شرکت با شرکت (B2B): در فرآیند خرید و فروش کالا و خدمات تحت عنوان Business to Business، هر دو طرف شرکت هستند. به این معنا که یک شرکت نظیر: علی بابا، اوراکل، کوالکام و… خدمات و محصولات خود را به یک شرکت دیگر ارائه می‌کند. برخلاف تجارت شرکت با مصرف‌کننده (B2C)، این نوع تجارت مربوط به حوزه عمده فروشی می‌باشد.
- تجارت مصرف‌کننده با شرکت (C2B): Consumer to Business یا به اختصار (C2B) به معامله تجارت میان مشتری با یک کسب و کار و شرکت گفته می‌شود. در واقع در این نوع تجارت الکترونیک، مصرف‌کنندگان به کسب و کارها خدماتی را ارائه و مبلغی را دریافت می‌کنند. به طور مثال می‌توان به پلتفرم فریلنسری اشاره کرد که افراد از راه دور خدماتی را متناسب با خواسته‌های شرکت عرضه و فراهم می‌سازند.
- تجارت مصرف‌کننده با مصرف‌کننده (C2C): تجارت مصرف‌کننده با مصرف‌کننده به تجارتی اطلاق می‌شود که مصرف‌کنندگان بدون نیاز به واسطه به داد و ستد محصولات و خدمات خود می‌پردازند. آمازون، eBay، Quikr و OLX از نمونه‌های شناخته شده این نوع از تجارت به شمار می‌روند.
تفاوت کسب و کار اینترنتی و تجارت الکترونیک
ما تا به اینجا به اطلاعات مفیدی در رابطه با چیستی و انواع کسب و کار اینترنتی و تجارت الکترونیک پی بردیم. حال قصد داریم تا تفاوت کسب و کار اینترتی و تجارت الکترونیک و اساسی‌ترین تفاوت آنها را به طور کامل در توضیحات ذیل بیان کرده و شرح دهیم:
- تجارت الکترونیک زیرمجموعه کسب و کار اینترنتی است. در کسب و کار اینترنتی مشاغل فعال در این حوزه از تکنولوژی‌ها و فناوری‌های آنلاین برای گسترش فعالیت خود بهره می‌برند. اما تجارت الکترونیک تنها زمانی که یک شرکت تراکنش مالی آنلاین انجام دهد اتفاق می‌افتد.
- چنانچه هیچ داد و ستدی انجام نشود، ولی بکارگیری ابزارهای آنلاین به منظور عملی کردن اهداف تجاری موجب به وجود آمدن یک کسب و کار اینترنتی می‌شود.
- همانطور که پیشتر ذکر شد، بر خلاف تجارت الکترونیک که تنها در فضای اینترنت صورت می‌پذیرد، کسب و کار اینترنتی می‌تواند در اینترانت و اکسترانت نیز انجام شود.
- تمرکز تجارت الکترونیک به تعاملات بیرونی شرکت و مشتریان به واسطه وبسایت‌ها محدود می‌شود. ولی کسب و کار اینترنتی در کنار تعاملات بیرونی، برای رشد و موفقیت شرکت بر تعاملات درونی آن نظیر روابط میان افراد و کارکنان نیز متمرکز خواهد بود.
- ذینفع اصلی تجارت الکترونیک در اغلب مواقع مشتریان هستند که خدمات آنلاین به آنها تعلق می‌گیرد. اما در کسب و کار اینترنتی شرکای تجاری، تامین‌کنندگان و همچنین مشتریان می‌توانند سود برده و از ذینفعان اصلی محسوب شوند.
چرا درک تفاوت‌های میان کسب و کار اینترنتی و تجارت الکترونیک مهم است؟
امروزه با گسترش و رشد روزافزون کسب و کارها، همواره عبارات مختلفی به وجود می‌آیند که هرکدام دارای مفهوم بخصوصی هستند. با این وجود، برای حرفه‌ای‌تر شدن در حوزه کسب و کار و موفقیت در آن می‌بایست با این عبارات آشنایی کامل داشته باشیم. ما در این متن همانطور که وعده داده بودیم، به اساسی‌ترین تفاوت‌های دو عبارت پرکابرد یعنی کسب و کار اینترنتی (E-Business) و تجارت الکترونیک (E-Commerce) پرداختیم. امیدواریم که این مقاله کاربران و خوانندگان را به مطالعه بیشتر در رابطه با این اصطلاحات پرکاربرد سوق دهد.
