در همین چند سال اخیر، شبکههای اجتماعی با سرعتی باور نکردنی تبدیل به بازار پر رونقی برای انواع کسب و کارهای آنلاین شده‌اند. مخاطبان پرشماری که ابتدا برای سرگرمی، خواندن اخبار و اشتراک‌گذاری روزمرگی‌های زندگی شخصی خود، به سمت این گونه شبکههای مجازی جذب شده بودند، یکباره متوجه شدند که در محاصره‌ی بازار شلوغ و متنوعی قرار گرفته‌اند.
در واقع همین مخاطبان عادی بودند که صاحبان کسب و کارهای مختلف را بر آن داشتند تا شبکههای اجتماعی را به عنوان بازاری برای ارائه‌ی محصولات‌شان انتخاب کنند. کسب و کارهای مختلف، اکنون پس از عبور از مراحل ابتدایی آزمون و خطا، توانسته‌اند با بررسی شاخص‌های عملکرد خودشان در شبکههای اجتماعی به رشد و توسعه‌ی چشمگیری نیز دست پیدا کنند. اما به‌راستی نقش شبکههای اجتماعی در پیشرفت و توسعه‌ی کسب و کارهای آنلاین تا چه حدی بوده است؟
آنچه در این مقاله می‌خوانید
تاثیر شبکههای اجتماعی در کسب و کارهای آنلاین
شکی نیست که اکنون دست‌کم کارکرد تبلیغاتی انواع کسب و کارها در شبکههای اجتماعی، بسیار پر رنگ و قابل اعتناء است. حتی می‌توانیم به جرئت شبکههای اجتماعی را به عنوان مهم‌ترین رسانه برای تبلیغات در دهه‌ی حاضر معرفی کنیم. این گزاره هیچ عجیب نیست؛ زیرا اکنون چیزی در حدود ۳ میلیارد نفر در شبکههای اجتماعی سراسر جهان عضویت دارند! به این میزان حیرت‌انگیز مخاطب، دسترسی ساده به گوشی هوشمند و اینترنت را نیز اضافه کنید. بنابراین قابل پیش‌بینی است که شرکت‌های مختلف، جذب بازار موجود در شبکههای اجتماعی بشوند و تلاش کنند کمپین‌های تبلیغاتی متنوعی را در این فضا راه‌اندازی کنند.
تاثیر چشمگیر شبکههای اجتماعی در کسب و کارهای آنلاین، تا آن‌جا پیش رفته است که فعالیت تجاری در بستر این شبکه‌ها، به صورت یک فنِ تخصصی و دارای چارچوب‌های خاص خود شناخته می‌شود. با این اوصاف ما در این مقاله قصد داریم، پس از معرفی بهترین شبکههای اجتماعی موجود که پتانسیل بالایی برای کسب و کارهای آنلاین دارند، به شکل اجمالی به این مسئله بپردازیم که اصولا هر کدام از این شبکههای اجتماعی، مناسب کدام‌یک از کسب و کارها خواهند بود. مطالعه مقاله راهنمای جامع انتخاب شبکه اجتماعی مناسب برای کسب و کارهای مختلف نیز خالی لطف برای شما نخواهد بود
معرفی برترین شبکههای اجتماعی در حوزه‌های مختلف کاری
فیس‌بوک
اگرچه اکنون در ایران پس از ظهور اینستاگرام، فیس‌بوک کمی از رونق گذشته‌ی خود افتاده است، اما همچنان در مقیاس جهانی، فیس‌بوک به عنوان یکی از شبکههای اجتماعی برتر شناخته می‌شود. این شبکه‌ی اجتماعی اصولا برای تجارت الکترونیک، امور خدماتی، ارائه‌ی مقالات و معرفی سایت‌های علمی و شرکت‌هایی که به فعالیت‌های تبلیغاتی مشغولند، مناسب خواهد بود.
بر اساس ساختار این پلتفرم، کاربران فیس‌بوک یک صفحه‌ی شخصی دارند که در آن می‌توانند پیغام‌های شخصی خود را ببینند. در کنار این صفحه‌ی شخصی، یک صفحه عمومی نیز برای هر کاربری وجود دارد، که در آن تمام محتواهای متنوعی که توسط دوستان و آشنایانش به اشتراک گذاشته می‌شود را خواهند دید. با این وصف کاربران فیس‌بوک شامل ۴ گروه کلی هستند: گروه دوستان، گروه دوستانِ دوستان، گروه اعضای هم‌شبکه و گروه اعضای یک صفحه‌ی خاص. این ویژگی نشان‌دهنده‌ی گستردگی ارتباطات در بستر این پلتفرم است که در نهایت می‌تواند به رونق تجارت‌های الکترونیکی ختم شود.
توییتر
اگر به نمودارهای جهانی نگاهی بیاندازیم، پس از فیس‌بوک، این توییتر است که در رتبه دوم شبکههای اجتماعی محبوب قرار می‌گیرد. اما توییتر بیش‌تر برای فعالیت‌های کاری سلبریتی‌ها، افراد سیاسی و هنرمندان طراحی شده است. اگرچه گاهی کسب و کارهای آنلاین نیز برای حضور گسترده‌تر در شبکههای اجتماعی مختلف و ایجاد یک زنجیره‌ی تبلیغاتی، در توییتر نیز فعالیت می‌کنند.
شعار این شبکه‌ی اجتماعی ?What are you doing است. در این پلتفرم کاربر می‌تواند به‌صورت روزانه، تعداد نامحدودی توییت بزند و در ضمن صفحه‌ی هر کاربر دیگری را که می‌پسندد دنبال کند و دنبال کننده‌هایی داشته باشد. فضای عمومی توییتر، یک فضای انتقادی است. این انتقادها سنت و سوی سیاسی و گاهی هم سمت و سوی تجاری از سوی مصرف‌کنندگان دارد. بنابراین با توجه به ماهیت انتقادی فضای توییتر، صاحبان کسب و کارهای مختلف می‌توانند سریع‌تر و موثرتر با مخاطبان خود ارتباط برقرار کنند.
همچنین آمارها نشان می‌دهند، دومین شبکه‌ی اجتماعی پر کاربرد در زمینه‌ی B2B توییتر است. اکنون اثر نفوذ تبلیغات در توییتر در مرحله‌ای است که بنا بر آمار رسمی، تبلیغات در این شبکه ۸ تا ۲۴ برابر فیس‌بوک، کلیک می‌شوند و این نکته به موفقیت توییتر در زمینه‌ی تبلیغات آنلاین نیز ختم خواهد شد.
لینکدین
به طور کلی لینکدین برای کسب و کارهای تخصصی طراحی شده است. اغلب افرادی که در حوزه‌ی طراحی سایت و مشاغل وابسته به اینترنت، فعالیت دارند، در این شبکه اجتماعی حضور فعال دارند. در واقع لینکدین فضایی است برای تعامل کارفرماها با کسانی که در حوزه‌های مختلف دارای تخصصی هستند. در لینکدین شما امکان تشکیل پروفایل را دارید. همچنین می‌توانید پروفایل‌ها و سوابق شغلی دیگران یا حساب‌های پیشنهادی لینکدین را دنبال کرده و وارسی نمایید و از دیگران درخواست کنید با شما در یک ارتباط کاری مشارکت کنند. سازکار لینکدین تا حدی به فیس‌بوک مشابهت دارد با این تفاوت که بیش‌تر مبتنی بر کسب‌وکارهای مختلف است. لینکدین به شیوه‌های مختلف می‌تواند به کسب‌وکار اینترنتی، کسب‌وکار خانگی آنلاین و آفلاین شما کمک کند.
پینترست
یکی دیگر از شبکه‌ی اجتماعی محبوب در میان کاربران پینترست (Pinterest) نام دارد. نام این شبکه از ترکیب دو واژه‌ی Pin به معنی پونز و Interest به معنی علاقه‌مندی تشکیل شده است. علت این نام‌گذاری فرم کلی پینترست است که مجموعه‌ای از تخته‌ها با موضوعات گوناگون است و تصاویر، مطالب و لینک‌های پختلف روی این تخته‌ها چسبانده (Pin) می‌شوند. تنوع مطالب در پینترست بی‌نظیر است و هر کسی با هر خواسته‌ای از پینترست دست‌خالی باز نخواهد گشت.
اما فضای پینترست در واقع یک فضای نمایشگاهی است و خیلی تعاملی در کار نیست. بنابراین برای گام برداشتن در مسیر رونق تجارت در پینترست باید از محتوای با کیفیت و جذاب تصویری بهره برد. تنها راه جذب مخاطب و فرود آوردن او از طریق لینک به صفحه‌ای که مقصور شما است، تولید محتوای با کیفیت و قابل رقابت با دیگر محتواها می‌باشد.
ویرگول
ویرگول در واقع سرویس انتشار محتوا است که در آن کاربران می‌توانند انواع مطالب و محتوا را منتشر کنند. در حقیقت اپلیکیشن ویرگول یک شبکه‌ی اجتماعی تازه برای محتوای‌های فارسی است. این اپلیکیشن در حال حاضر بر روی سیستم عامل‌های اندروید و ios قابلیت استفاده دارد. از آن‌جا که این اپ کاملا بومی است و فارسی‌زبان‌ها و به‌طور عام‌تر ایرانی‌ها بیش‌تر در آن حضور دارند، می‌تواند به عنوان بازار هدف برخی از تجارت‌های مختلف قرار بگیرد.
اینستاگرام
در نهایت می‌رسیم به اینستاگرام؛ یکی از بهترین و پرمخاطب‌ترین شبکههای اجتماعی که به دلیل انعطاف در کاربری‌های مختلف و البته دسترسی آسان و فضای مفرح و جذاب، به عنوان بستری مناسب برای فعالیت‌های گوناگون تجاری شناخته می‌شود. در ابتدا اینستاگرام برای اشتراک‌گذاری روزمرگی‌های کاربران پدید آمد، اما به مرور و به دلیل استقبال بی‌نظیر مخاطبان از این پلتفرم، تبدیل به یک ابزار کاربردی در امر تبلیغات و فعالیت‌های تجاری شد. تا آن‌جا که به جرئت می‌توان گفت که اغلب کسب و کارهای آنلاین، امروزه در اینستاگرام نیز فعالیت دارند. از آن‌جا که اینستاگرام فضایی تعاملی دارد، برای موفقیت در این پلتفرم باید تعامل سازنده و موثر با مشتریان را به عنوان یک اصل اساسی پذیرفت.
این تعامل اگر به‌صورت مدون و مستمر بین صاحبان کسب و کارها و مشتریان‌شان در بستر اینستاگرام شکل بگیرد، به سرعت سبب‌ساز توسعه و رونق آن تجارت خواهد شد. استفاده از روش‌های نوین پرداخت مانند درگاه پرداخت اینستاگرام، فرایند خرید را برای مشتری کوتاه تر خواهد کرد.
مزایای فعالیت تجاری در شبکههای اجتماعی
پیش از آن‌که کسب و کار خود را در شبکههای اجتماعی راه بیاندازید، بهتر است اندکی هم در مورد مزایای فعالیت در این نوع پلتفرم‌ها، اطلاعات به دست آورید. برای این منظور به برخی از سرفصل‌های مزایای برجسته‌ی فعالیت در شبکههای اجتماعی می‌پردازیم. یکی از موارد بهتر شدن فعالیت تجاری شما، ایجاد فرایند خرید امن در پیج اینستاگرامی خود می‌باشد تا مشتری با اعتماد و سریع تر از شما خرید کند.
کاهش هزینه‌ها
شاید اولین و مهم‌ترین ویژگی فعالیت در شبکههای مجازی برای شما به عنوان صاحب یک کسب و کار آنلاین، کاهش چشمگیر هزینههای تبلیغات و بازاریابی در بستر این پلتفرم‌ها باشد. این واقعیت خوشایندی است که هزینههای صرف شده‌ی شما در جهت تبلیغات موثر شبکههای اجتماعی، به هیچ عنوان قابل قیاس با راهکارهای تبلیغاتی دیگر نیست و به مراتب کم‌تر است.
بهرمندی از مشتریان وفادار
مشتری وفادار، عنصر مهمی است که هر کسب و کاری را به سمت موفقیت سوق می‌دهد. به عبارت دیگر افزایش مشتریان وفادار مترادف است با افزایش سود دهی کسب و کارهای مختلف. با این وصف، شبکههای اجتماعی این پتانسیل را دارند که بازدیدکنندگان ساده و بالقوه‌ی هر پلتفرمی را با ترفندهای متنوع و کاربردی، تبدیل به مشتریان وفادار شما نمایند. شاید هیچ مرجع دیگری تا این حد از پتانسیل بالای ایجاد مشتریان وفادار برای کسب و کارها برخوردار نباشد؛ آن‌قدر که شبکههای اجتماعی با سازکاری که دارند، می توانند در این زمینه موفق عمل کنند.
امکان فعالیت از راه دور
کدام کارفرما و یا صاحب کسب و کاری است که از دورکاری استقبال نکند! اگر چارچوب‌های فعالیت دورکاری کاملا قابل کنترل باشد، یک گزینه‌ی بسیار محبوب و پرطرفدار به‌شمار می‌رود. شبکههای اجتماعی این امکان را فراهم می‌آورند که شما از هر نقطه‌ای که اینترنت در دسترس باشد، فعالیت تجاری خود را دنبال کرده و کسب و کارتان را هدایت کنید.
امکان آنالیز مشتری‌ها
آنالیز مشتری‌ها، راهکاری علمی و تجربه شده برای دست‌یابی به میزان فروش بالا است. در واقع صاحبان کسب و کارهای مختلف می‌توانند با بررسی و تحلیل رفتار مشتریان خود، به یک آنالیز دقیق و کاربردی دسترسی پیدا کنند. بنابراین از آن‌جا که شبکههای اجتماعی امکان تعامل با مخاطبان(مشتریان) را به سادگی امکان‌پذیر می‌نماید، صاحبان کسب و کارهای آنلاین می‌توانند پس از برقراری تعامل سازنده، به تحلیل درستی از رفتار مشتریان خود، دست بیابند. این تحلیل درست در نهایت می‌تواند موجب اصلاح راهکارهای تجاری هر کسب و کاری شده و افزایش فروش را به دنبال داشته باشد.
