مدیر دیکتاتور یا مدیر کاریزماتیک ؟
به نظر شما عملکرد یک مدیر دیکتاتور و یک مدیر کاریزماتیک به چه صورت است؟ اصلاً کدام یک از این مدیران در فعالیت کاری خود موفق هستند؟ شک نکنید جواب این سؤال‌ها می‌تواند راهگشای افرادی باشد که می‌خواهند در مدیریت سازمان یا کسب‌وکار خود آینده‌نگر باشند و بهترین سبک مدیریت را انتخاب کنند.
چه معلوم شاید شمایی که به سراغ این مطلب آمده‌اید هم به دنبال جواب این سؤال‌ها هستید. اگر این طور باشد، باید در درجه‌ی اول ویژگی‌های هر کدام از این مدیران را بدانید و بعد با هم مقایسه کنید. به این شکل به سمت اقدامات کارآمد و در نتیجه تأثیر مثبت بر روی کارکنان و بازدهی بهتر در کار خواهید رفت. احتمالاً می‌پرسید از چه طریقی این اطلاعات را دریافت کنم؟ در ادامه‌ی این مطلب از سایت رایان پی با ما همراه باشید که می‌خواهیم به ویژگی‌ها و بررسی عملکرد مدیران دیکتاتور و کاریزماتیک بپردازیم.
آنچه در این مقاله می‌خوانید
ویژگی‌های مدیران دیکتاتور را بشناسید
مدیریت دیکتاتوری یا استبدادی یکی از سبک‌های مدیریتی است که به آن سبک اقتدارگرا هم گفته می‌شود. بعضی از مدیران با تصور این‌که اقتدار خود را به کارکنان و افراد شرکت یا سازمان نشان می‌دهند ناخوداگاه به سمت دیکتاتوری کشیده می‌شوند. شاید شما بگویید مدیران برای هماهنگ کردن و نظارت بر روی فعالیت‌ها نیاز به اقتدار خاصی دارند و رفع این نیاز لزوماً به معنای استبداد نیست. اما ماجرا این است که وقتی نمایش اقتدار و قدرت از حد تعادل بگذرد، جلد استبداد به خود می‌گیرد.
دسته‌ای از مدیران تصور می‌کنند اگر تسلط کامل خود را روی زیردستان و در کل محیط کاری نشان بدهند در همه‌ی موقعیت‌ها موفق خواهند بود. این تسلط از نظر آن‌ها سلطه‌ای بی‌چون و چرا است که باعث می‌شود از بالا و با تکبر به نیروها نگاه کنند، بدون این‌که به عواقبش در دراز‌مدت فکر کنند. با این اوصاف اگر می‌خواهید به سمت دیکتاتوری در مدیریت نروید، ویژگی‌هایی را که در زیر بیان می‌کنیم، از رفتار خود حذف کنید.
- یک مدیر دیکتاتور رأی اول و آخر، رأی خودش است. به واسطه‌ی این‌که در رأس فعالیت کاری قرار دارد، تصمیم‌های خود را ارجح‌تر می‌پندارد.
- در بیشتر مواقع نیاز به مشورت و تشکیل جلسه برای نظرخواهی و گرفتن پیشنهادات را از برنامه‌های خود حذف می‌کند.
- بقیه بدون هماهنگی مدیر اجازه‌ی تنظیم برنامه‌ای را ندارند، در غیر این صورت به احتمال زیاد توبیخ یا جریمه می‌شوند.
- مدیر دیکتاتور انتظار دارد، کارکنان و همه‌ی نیروها مطیع باشند و تصمیم‌های او را در الویت قرار بدهند.
مدیران مستبد ممکن است به ظاهر و گفتار خود بسیار توجه کنند؛ پس لزوماً با بی‌ادبی و ایجاد حس توهین آمیز با بقیه صحبت نمی‌کنند، اما مشکل اصلی این است که مدیر دیکتاتور زمانی که برنامه‌ها با شکست روبه‌رو می‌شود، معمولاً مسئولیت شکست را به عهده نمی‌گیرد و عدم موفقیت را در عملکرد معاون و کارکنان و در کل اجرا کنندگان می‌‌بیند، اگر هم برنامه به موفقیت برسد، تقریباً وضعیت مشخص است؛ چراکه با اعتماد به نفس بیشتری به خود رای بودن ادامه می‌دهد.
مدیریت دیکتاتوری چه تاثیراتی دارد؟
مدیر دیکتاتور در کل رفتاری کنترل‌گر دارد و همین مورد تا یک جای می‌تواند، مزیت‌هایی داشته باشد. از مزایای مدیریت دیکتاتوری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تصمیم گیری قاطع و سریع در شرایط اضطراری
- ایجاد زنجیره‌ای از فرماندهی یا نظارت و کنترل مشخص
- ایجاد نظم در اجرای برنامه‌ها
اما با وجود این مزایا در بلند مدت فرسودگی و خستگی آزاردهنده‌ای به همه‌ی کارکنان و نیروها وارد خواهد شد؛ چراکه رفتار مدیر انرژی وحشت را به وجود می‌آورد. در نهایت خلاقیت و استعداد نیروهای خوب سرکوب می‌شود و جای آن را ترس و ضعف می‌گیرد. حالا شما خود را جای نیروهای توانمند و خلاق بگذارید، آیا با وجود محدودیت‌ها علاقه‌‌تان به کار کم نمی‌شود؟ اگر مدیر در رفتار خود تعادلی ایجاد نکند، به طور حتم در آینده‌ای نه چندان دور با نیروهای بی‌انگیزه و برگه‌ی استعفای آن‌ها روبه‌رو خواهد شد. با این اوضاع شما فکر کنید بازدهی کاری چه خواهد شد؟
ویژگی‌های مدیر کاریزماتیک
همین اول مطلب باید بگوییم کاریزماتیک با داشتن فن بیان خوب، تیپ و ظاهر و حرف‌های جذاب به وجود نمی‌آید. بسیاری از مدیران دیکتاتور هم ممکن است ویژگی‌های ظاهری جذاب را داشته باشند و فکر کنند کاریزماتیک هستند. در تعریف این ویژگی ویکی‌پدیا می‌گوید کاریزما یعنی جذابیت غیرعادی و دارا بودن صفت‌های ویژه، ممتاز و منحصربه‌فردی که مورد پسند و ستایش تعداد زیادی از انسان‌های دیگر باشد. در مورد مدیریت این جذابیت همان جذبه‌ی فردی مدیر با اثرگذاری جمعی است.
- مدیر کاریزماتیک از نظرات و دیدگاه نیروهای خود در برنامه‌های کاری بهره می‌گیرد.
- ایجاد یک رابطه‌ی دوستانه برایش مهم است تا جایی که بتواند به کارکنان انرژی مثبت القا کند.
- در رفتار و گفتار مدیری که به دنبال کاریزماتیک است، حالت دستوری وجود ندارد.
- مدیر کاریزماتیک در هنگام بحران می‌تواند بهترین واکنش‌ها از جمله وفاداری را از نیروها بگیرد و آن‌ها هم کاملاً به او اعتماد داشته باشند.
نکته این‌جاست که در نگاه اول شاید کاریزماتیک یک ویژگی ذاتی باشد، هر چند محیطی که افراد در آن زندگی می‌کنند بی‌تاثیر نیست، اما در اصل کاریزما بودن به شکل اکتسابی به دست می‌آید؛ پس در این زمینه باید روی توانایی‌های فردی خود کار کنید، کتاب بخوانید و حتی از تجربه‌ی افراد کاربلد استفاده کنید.
تاثیر مدیریت کاریزماتیک
یک مدیر با ایجاد کاریزما در درجه‌ی اول باعث فرمان‌برداری نیروها می‌شود؛ رفتاری که از جنس ترس نیست و بیشتر از روی مسئولیت پذیری و احترام برمی‌آید. همان‌طور که گفتیم موقع بحران عملکرد نیروها بهتر خواهد بود. یعنی برای انجام فعالیت کاری، هیچ نیازی به اعمال زور یا دادن پاداش وجود ندارد. در کل زیر سایه‌ی سبک مدیریت کاریزماتیک کارکنان با علاقه و انرژی بالاتری کار خود را پیش می‌برند و خب در این شرایط بدون تردید بازدهی درون سازمانی و برون سازمانی هم حالت صعودی خواهد داشت.
در این میان هرگز فراموش نکنید که رفتار کاریزماتیک هم حد و اندازه‌ای دارد. به طور مثال قدرت تأثیرگذاری بر نیروها، می‌تواند مدیران را به انسان‌های متکبر و خودخواه تبدیل کند به شکلی که علت اصلی موفقیت‌ها را تنها کاریزماتیک بودن خود بدانند و همکاری و کوشش نیروها را نبینند. در این شرایط فروتنی و دلسوزی مدیران نسبت به بقیه کم‌رنگ می‌شود یا از بین می‌رود.
آیا مدیر دیکتاتورِ کاریزماتیک هم داریم؟
باید بگوییم مدیرانی هستند که دیکتاتور کاریزماتیک باشند. برای مثال به مدیرانی فکر کنید که رفتار کنترل‌گر سفت و سختی دارند، اما بعد از اعمال رفتار به سراغ نیروها می‌‌روند و طلب بخشش می‌کنند. این دسته از مدیران اغلب به دیکتاتور بودن خود واقف هستند و در کنار آن نمی‌خواهند نیروها را از خود دور کنند.
کلام آخر این است که مدیران کاریزماتیک تکراری نمی‌شوند، یعنی چه؟ یعنی همیشه برگی برای رو کردن دارند و با ایجاد بستری مناسب می‌خواهند فشار کاری را به حداقل برسانند. این مدیران از ابزار و تکنولوژی در پیشبرد کسب‌وکارشان استقبال می‌کنند و به نیروهای در جهت بهره‌بری از ابزارها اعتماد دارند. در مقابل مدیر دیکتاتور شاید یک جاهایی با وارد کردن تجربیات خود آن هم با کلام محکم و یک سویه کارها را پیش ببرد، اما نقطه‌ی امنی برای همه‌ی نیروها ایجاد نمی‌کند و استرس و بیزاری جای آن را می‌گیرد.
تا اخر این مقاله همراه ما بودید، اگر علاقه دارید که مدیر کاریزماتیک تیم خود باشید، مقاله در ستایش و اهمیت تیم ورک یا کار گروهی رو از دست ندید و رفتار حرفه‌ای‌تر به عنوان مدیر تیم خود داشته باشید
