یکی از متدوال‌ترین شیوه‌های نوین پرداخت، استفاده از QR کد است. اما شاید کاربران اطلاع کافی از مفهوم این کد الکترونیکی، و امکانات و سازکار این شیوه‌ی نوین پرداخت نداشته باشند. با این وصف ما در این مقاله تلاش می‌کنیم به شکل کاملی علاوه بر ارائه‌ی تعریفی دقیق از این شیوه‌ی پرداخت، سازکار عملکرد و مزایای استفاده از آن را نیز برای کاربران شرح بدهیم.
آنچه در این مقاله می‌خوانید
تعریف QR کد
اگر بخواهیم مفهوم دقیق QR کد را شرح بدهیم، ابتدا باید برویم سراغ معنای کلمات؛ کد Quick Response یا همان کد پاسخ سریع، در واقع نوعی رمزینه یا بارکد دو بعدی است که می‌تواند به کمک گوشی‌های هوشمند و دستگاه‌هایی که دارای بارکدخوان هستند، تراکنش مالی انجام بدهد و به طور مستقیم کاربر را از طریق اسکن آن کد به متن، ایمیل، وب‌سایت، شماره تلفن و… لینک نماید. حتی این امکان وجود دارد که کاربر با اسکن یک کد QR به سایت مورد نظر متصل گردد. اکنون استفاده از کد QR در ژاپن و سراسر شرق آسیا به صورت روزافزونی وسعت یافته و در غرب نیز به زودی تبدیل به یک روش عادی خواهد شد. اکنون کد QR بر روی بسته‌بندی محصولات گوناگون و فروشگاه‌های متنوع، تبلیغات چاپی و هر تبلیغ دیگری که بر روی دیوار نصب می‌گردد و همچنین در ایمیل و وب‌سایت‌های مختلف نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. امروزه دامنه‌ی استفاده از کد QR بسیار وسیع می‌باشد، تا آنجا که برای بازاریابی و تبلیغات محصولات، علامت‌های تجاری، خدمات و موارد بسیار دیگری از آن استفاده می‌شود.
اهمیت کد QR
اکنون بسیاری از ما از گوشی‌های هوشمند استفاده می‌کنیم و هر روز بر تعداد کاربران گوشی‌های هوشمند اضافه می‌شود. از آنجا که کد QR دارای این پتانسیل است که فقط از طریق یک‌بار اسکن نمودن از راه دور، به کمک بارکدخوان گوشی هوشمند، ما را به صفحه‌ی پرداخت، متن، وب‌سایت و … لینک نماید، می‌تواند تاثیر عمده‌ای بر تبلیغات، بازاریابی و خدمات گوناگون به مشتریان داشته باشد. همچنین این رمزینه‌ها می‌توانند حجم اطلاعات مشخصی از محصولات متنوع را به سادگی به‌دست مشتریان برسانند و در هنگام عملیات پرداخت نیز راهکاری ساده و امن محسوب می‌شوند.
نحوه اسکن کد QR
تمام کاربرانی که دارای انواع متنوع گوشی‌های هوشمند از جمله مدل‌های آیفون، اندروید و یا بلک‌بری هستند، به سادگی به نرم‌افزارهای اسکنر یا بارکدخوان دسترسی دارند. حضور نرم افزارهایی مانند Red Laser و Barcode Scanner که دسترسی به آن‌ها بسیار ساده است در این فرآیند الزامی است. در واقع اسکنر QR قابلیت خواندن و رمزگشایی داده‌ها از یک کد QR را دارد. در اغلب موارد این امکانات کاملا رایگان است و کاربران برای استفاده از آن فقط باید یک‌مرتبه نرم‌افزار مورد نظر را بر روی گوشی هوشمند خود نصب کنند. سپس با استفاده از دوربین موبایل خود کد QR را اسکن نمایند تا گوشی به طور خودکار داده‌های کدگذاری شده را برای آن‌ها رمزگشایی کند. در بسیاری از برنامه‌های که مربوط به پرداخت است یا ویژگی QR کد را دارند، فرایند اسکن کردن بارکد را نیز فراهم کرده‌اند تا دیگر نیاز به برنامه جانبی دیگری نباشد.
کد QR چگونه ساخته می‌شود؟
اگر به لحاظ مفهومی مسئله را بررسی کنیم، در واقع کد QR تصویری است مبتنی بر لینک ابرمتن یا به اصطلاح hypertext که عموما به صورت آنلاین استفاده می‌شود. به عبارت دیگر این امکان وجود دارد که هر آدرس اینترنتی را به یک QR کد تبدیل کنیم. اصولا ما می‌توانیم صفحات مختلف وب را به صورت خودکار به شکل نتیجه‌ی اسکن یک بارکد تعریف نماییم.
برای مثال اگر شما قصد دارید دیگران را ترغیب کنید که از صفحه‌ی اینستاگرام‌تان بازدید کنند، به سادگی می‌توانید وارد قسمت پروفایل صفحه‌ی خود بشوید، و آدرس صفحه را به صورت یک کد QR در آورده و برای دیگران ارسال کنید.
اما کد QR قابلیت‌های دیگری هم دارد؛ برای مثال می‌توان طوری طراحی کرد که پس از اسکن، گوشی فرد با یک شماره‌ی از پیش تعیین شده تماس بگیرد و یا یک پیامک حاوی متن دلخواه شما را دریافت کند.
توجه کنید که گوشی‌های هوشمند بلافاصله پس از تشخیص کد QR نرم‌افزارهای مرتبط و مورد نیاز را فرا می‌خواند.
امکانات و قابلیت‌های QR کد، سبب شده است استفاده از این سرویس الکترونیکی در صنعت تبلیغات روز به روز گسترش بیش‌تری داشته باشد.
محل قرارگیری QR کد
یک کد QR اصولا در جاهای مختلفی امکان انتشار دارد. امروزه کسب‌وکارهای مختلفی که برای دریافت مبالغ از مشتریان و یا اهداف تبلیغاتی و غیره از کد QR استفاده می‌کنند، این کد الکترونیکی ویژه را در انواع جاهای مختلف مانند روزنامه‌ها، صفحات مجازی، مجلات تبلیغاتی، جزوات، استندهای فیزیکی داخل فروشگاه‌ها و بر روی فیش‌های مختلف و کارت ویزیت‌ها چاپ می‌کنند. در واقع از طرق گوناگون و ساده‌ای می‌توان QR کد را در دسترس کاربران قرار داد. مثلا می‌توان بر روی بسته‌بندی اجناس مختلف و یا حتی بر روی برچسب‌ها و تابلوهای تبلیغاتی و بروشورهای تجاری کد QR را نیز چاپ کرده و در اختیار مشتریان قرار داد. علاوه‌بر این‌ها، ارسال QR کد از طریق پیامک، ایمیل و انتشار در صفحات مجازی نیز راهکار دیگری برای رساندن این کدالکترونیکی به دست مشتری و استفاده از امکانات فوق‌العاده‌ی آن خواهد بود.
جمع بندی
اصولا شما می‌توانید کدهای QR را با استفاده از نرم‌افزارهای طراحی و سرویس‌های آنلاین مانند qr-code-generator.com، بارکد ۲ بعدی بسازید. اما در قدم اول باید در نظر بگیرید که قصد چه‌جور استفاده‌ای از کد مربوطه دارید. در واقع کدهای QR ابتدا برای استفاده در تولید تجهیزات صنعتی ابداع شدند. اما امروزه کاربرد‌های گسترده‌تری نیز پیدا کرده‌اند. QR کدها اکنون به عنوان یکی از مهمترین ابزارهای تبلیغات تجاری شناخته می‌شوند.جالب است که بدانید QR کدها اطلاعات زیادی را در خود ذخیره می‌کنند، تا آنجا که یک QR کد قادر است تا ۷۰۸۹ رقم عددی را در خود نگهداری کند. از طرف دیگر به واسطه پیشرفت‌های حاصل شده‌ی سال‌های اخیر در صنعت تلفن همراه، قابلیت خواندن (اسکن) و انتقال اطلاعات گوناگون نهفته در کدهای QR، توسط دوربین تلفن‌های همراه که اغلب از نرم افزار خواندن کد (Reader Code) برخوردارند، برای همه‌ی افراد به سادگی فراهم شده است. همین نکته نیز عامل مهمی است که می‌تواند این رمزینه‌های پرکاربرد را یکه‌تاز عرصه‌‌ی تبلیغات تجاری نماید.
