بانکداری به عنوان سرویس (Baas)، جدیدترین فناوری فین‌تک‌ها
به‌طور کلی کار اصلی فین‌تک‌ها این است که سرویسی را در اختیار شرکت‌های مالی قرار بدهند و از این طریق به آن‌ها کمک کنند خدمات مالی مطلوب‌تری را در اختیار مشتریان‌شان بگذارند. بنابراین فین‌تک‌ها همواره و با سرعتی چشمگیر در مسیر تحولات مثبت هستند تا با فناوری‌ها و سیستم‌های به‌روزتر، بتوانند سرویس‌های بهتری را در اختیار شرکت‌های طرف قرارداد خود بگذارند. بانکداری به عنوان سرویس که با حروف اختصاری Baas نیز شناخته می‌شود، یکی از جدیدترین روندهای جهان فین‌تک‌ها به‌شمار می‌رود که در این مقاله قصد داریم به آن بپردازیم.
آنچه در این مقاله می‌خوانید
بانکداری به عنوان سرویس یا Baas چیست؟
سرویس Baas که حروف اختصاری عبارت Backend-as-a-service می‌باشد، در واقع اشاره دارد به سازکاری که به توسعه‌دهندگان وب امکان و اجازه می‌دهد بتوانند جدا از ایجاد و رسیدگی به بخش Backend توجه خود را به بخش frontend سایت و یا برنامه خود نیز متمرکز نمایند. اما این‌ها یعنی چه؟ بگذارید کمی ساده‌تر توضیح بدهیم؛ سرویس Baas نوعی سرویس ابری است که در آن برنامه‌نویس‌ها تمام زوایای مختلف مربوط به سایت و یا نرم‌افزارهای موبایلی خود را برون‌سپاری می‌کنند. آن‌ها از این طریق به صورتی ویژه بر برنامه‌نویسی و رسیدگی به قسمت “سمت مشتری” و یا همان frontend متمرکز می‌شوند.
فین‌تک‌های ارائه دهنده‌ی سرویس Baas علاوه‌بر حافظه‌ی ابری و میزبانی وب، اپلیکیشن‌های از پیش نوشته شده‌ای را برای سایر فعالیت‌هایی که “سمت سرور” اتفاق می‌افتد مانند: اعتبارسنجی کاربران، مدیریت دیتابیس، به‌روزرسانی از راه دور و ارسال نوتیفیکیشن‌ها را به شرکت‌های مالی ارائه می‌کنند.
برای درک بهتر سازکار سرویس Baas شاید بهتر باشد در قالب یک مثال آن را شرح دهیم. فرض کنید شما یک مربی فوتبال هستید. هنگام برگزاری مسابقه، بهتر است علاوه‌بر این‌که به جریان بازی در داخل زمین توجه می‌کنید، نیم‌نگاهی هم به وقایع و احوالات نیمکت‌نشین‌ها و حتا سکوهای تماشاچی‌ها داشته باشید. به قاعده چنین مسئولیت‌های جانبی تمرکز شما بر جریان مسابقه را کاهش خواهد داد. بنابراین اگر شخص دیگری در قالب دستیار وظیفه‌ی رسیدگی به همه‌ی اتفاقات بیرون از زمین مسابقه را بر عهده بگیرد، یقینا شما می‌توانید به صورت کاملا متمرکز به کار خودتان برسید و نتیجه‌ی بهتری بگیرید.
اکنون برگردیم به مبحث اصلی خودمان؛ در واقع سرویس Baas این امکان را در اختیار توسعه‌دهندگان وب قرار می‌دهد که بتوانند به شکلی کاملا اختصاصی به نوشتن کد‌های سمت مشتری یا همان بخش frontend بپردازند. آن‌ها از طریق API هایی که ارائه‌دهندگان سرویس Baas در اختیار برنامه‌نویسان قرار می‌دهند، خواهند توانست تمامی قابلیت‌های پشت صحنه‌ی سایت‌شان، از جمله دیتابیس را بدون نیاز به کدنویسی با یکدیگر و با قسمت “سمت مشتری” یکپارچه کنند.
از طرف دیگر سرویس Baas کاربران خود را از هرگونه مدیریت سرور نیز خلاص میکند. بنابراین آن‌ها می‌توانند طراحی سایت‌ها و برنامه‌های خود را بسیار سریع‌تر انجام بدهند. همچنین این خدمت می‌تواند برای توسعه دهندگان frontend که دانش طراحی دیتابیس و سایر بخش‌های پشت صحنه یک سایت و یا اپلیکیشن موبایل را ندارند، کمک بسیار بزرگی باشد.
تفاوت سرویس‌های Baas و Baap چیست؟
به خاطر داشته باشید که بانکداری به عنوان سرویس (Baas) متفاوت است از بانکداری به عنوان پلتفرم (Baap) که حروف اختصاری عبارت Banking as a Platform می‌باشد. این دو سرویس کاملا متفاوت‌اند و هر کدام راهکارهای خاص خود را ارائه می‌کنند. بانکداری به مثابه سرویس و بانکداری به مثابه پلتفرم هر دو سرویس بانکداری مطلوب مشتریان در فضای دیجیتالی است.
بانکداری به مثابه سرویس، راهکاری برای فعال کردن خدمات بانکداری به صورت دیجیتالی با استفاده از یک رابط برنامه‌نویسی کاربردی (API) است. در حقیقت Baas امکان دسترسی مستقیم به سیستم‌های بانکی را برای فین‌تک‌ها و همچنین اشخاص ثالث فراهم می‌آورد. به عبارت بهتر، این سرویس یک راهکار امن برای دسترسی به اطلاعات مالی و جذب مشارکت بالای تولیدکنندگان خواهد بود.
بانکداری به عنوان سرویس، چه سازکاری دارد؟
فرآیند اتصال از طریق APIها، این امکان را به وجود آورده است که زیرساخت‌های آماده و تنظیم شده‌ی فین‌تک‌ها رو به بهبود حرکت کند و کانالی برای بانکداری باز (open banking) نیز ایجاد شود. در واقع Baas تحت واژه‌ی حمایتی بانکداری باز قرار دارد که اصولا یک عنوان راهبردی است و در آن بانک می‌تواند دسترسی کاملی به داده‌های داخلی یا قابلیت‌های عملکرد را برای اشخاص ثالث از طریق APIهای باز فراهم کند.
در چنین تعاملی، شرکت‌ها با بانک به عنوان یک فین‌تک رفتار خواهند کرد. به این صورت که بانک‌ها مبالغ قابل توجهی پول را در مسیر توسعه، ساخت و تکامل زیرساخت‌های مختلف سرمایه‌گذاری می‌کنند. هر یک از این سرمایه‌گذاری‌ها عملکرد ویژه‌ای را ارائه خواهد داد. در یک موسسه مالی، عملکرد اولیه شامل حفظ پول در حساب‌ها، پردازش حواله و پردازش پرداخت‌ها خواهد بود. با توجه به این‌که توسعه زیرساخت‌ها می‌تواند پیچیده و پرهزینه باشد، هنگامی که اشخاص ثالث و فین‌تک‌ها قصد ارائه‌ی خدمات مالی را داشته باشند، عموما با بانک‌ها همکاری می‌کنند تا از زیرساخت‌های از پیش توسعه‌یافته‌ی آن‌ها نهایت بهره را ببرند.
در صورتی که به فناوری‌های نوین در زمینه بانکی و مالی علاقه‌مند هستید، توصیه می‌شود تا از مقاله‌ی نئوبانک و خدمات آن از همین وب‌سایت دیدن کنید.
بانکداری باز یا بانکداری به عنوان سرویس؟
به‌طور کلی هر دو حالت بانکداری باز و سرویس Baas با یکدیگر ارتباط دارند، اما در عین‌حال کاملا مشابه هم نیستند. بانکداری باز یک واژه‌ی حمایتی است که سرویس Baas را زیر چتر خود قرار می‌دهد. برای اغلب بانک‌ها ماندن در گردونه‌ی رقابت و ارائه‌ی یک تجربه‌ی یکپارچه اهمیتی بنیادین دارد. بنابراین سازکار بانکداری باز به شرکت‌های مالی این اجازه را می‌دهد که وارد این سیستم یکپارچه شوند. همچنین به اشخاص ثالث نیز امکان دسترسی به داده‌های مشتری و پیاده‌سازی زیرساختی قدرتمند برای رشد بیشتر را نیز خواهند داد.
اما در مقابل، بانکداری به عنوان سرویس، یک پلتفرم مبتنی بر مدل بانکداری آزاد است. در حقیقت سرویس Baas که بر اساس بانکداری آزاد ایجاد شده است و سپس توسعه یافته و به بانک‌ها امکان می‌دهد تا اجازه‌ی دسترسی به بعضی از عملیات‌های بانکی را به مشتریان‌شان پیشنهاد بدهند. روشی که یقینا از طرف مشتریان و سرمایه‌گذاران مورد استقبال قرار خواهد گرفت.
به عبارت بهتر بانکداری باز داده‌های فقط خواندنی را ارائه می‌دهد، اما در مقابل، سرویس Baas، داده‌های خواندنی و نوشتنی را هم‌زمان ارائه میکند. بنابراین بدیهی است که بانکداری باز به شرکت‌های فناوری امکان این را می‌دهد که اطلاعات مربوط به حساب‌های بانکی (مانند مانده حساب‌ها و تراکنش‌ها) را خارج کنند؛ در مقابل اما سرویس Baas به فین‌تک‌ها امکان این را می‌دهد که حساب‌های جدیدی را در بانک، باز کنند. به این سبب که دسترسی به اطلاعات و بانکداری باز به استانداردی در این صنعت تبدیل شده، به زودی موسسه‌های بیشتر و بیش‌تری مجبور به پذیرفتن مدل باز و در نتیجه سرویس Baas خواهند بود.
