برای ورود به بحث تفاوتهای عمدهی میان دو مفهوم پرداخت ساز و پرداخت یار، ابتدا باید تعریفی از هر دو مفهوم یاد شده ارائه کنیم و بعد از آشنایی کامل مخاطب با این دو مفهوم، به تفاوتهای آنها نیز اشاره نماییم.
آنچه در این مقاله میخوانید
تعریف پرداخت ساز : شخصیت حقوقی که با توسعه نرم افزاری، امکان آغاز و تجمیع تراکنش های انتقال وجه کارت به کارت را فراهم آورده و درچارچوب الزامات و مقررات بانک مرکزی ج.ا.ا. در این حوزه فعالیت می نماید. به طور کلی به شرکت هایی که خدمات کارت به کارت بصورت غیر حضوری ارائه می دهند، پرداخت ساز گفته می شود.
به سادهترین بیان پرداخت ساز این امکان را پدید میآورد که افراد مختلف بتوانند به کمک نرم افزار، انتقال وجه را در قالب عملیات کارت به کارت انجام بدهند. در این نوع انتقال وجه، ابزار پذیرش متعلق به یکی از بانکهای مبدا یا مقصد تراکنش انتقال وجه خواهد بود. در عین حال شبکهی سراسری شاپرک نیز با تمهیدات کافی، نقش ناظر شبکهی پرداخت را بازی میکند.
پروتکل وبسرویسهای درخواست حوالهی الکترونیکی بین بانکی غیرحضوری نیز توسط شاپرک منتشر میشود. در این پروتکلها چگونگی فعالیت و مشخصات فنی پرداخت سازان و بانکهای طرف قرار داد آنها بهطور شفافی مشخص شده است. در واقع هدف از تدوین این مستند در شبکهی پرداخت، ارائهی روشی یکپارچه و امن برای اجرایی کردن پروتکل ارتباطی بین شبکهی الکترونیکی پرداخت کارتی و فناوران مالی در قالب نقش پرداختساز با وبسرویس پرداخت ساز میباشد. عموما پرداخت سازها به عنوان نرمافزارهای ارائه دهندهی خدمات کارت بانکی همچون عملیات کارت به کارت شناخته میشوند.
بانک مرکزی نیز به منظور توسعهی خدمات بانکداری الکترونیک و ایجاد زمینه براي گسترش نظاممند فناوریهای مالی در نظـام بـانکی کشور، و به کمک همکاری عوامل زیرمجموعهی این موضوع، اقدام به بررسی و تعیین ضوابط و شرایط ارائهی خدمت انتقال وجه در قالب کارت به کارت دوجانبه بدون حضور کارت نموده است. در حقیقت و به بیانی دیگر با رشد و توسعهی کسب و کارهای اینترنتی، به ویژه فعالان در شبکهی اجتماعی اینستاگرام، خلاء وجود یک سیستم کارآمد را که بتواند انجام این حجم از مبادلات مالی را با سهولت سامان بدهد و مدیریت کند، آشکار نمود.
در همین راستا متداولترین روش برای انتقال وجه، که عملیات کارت به کارت است، مورد توجه اغلب کسب و کارهای این حوزه قرار گرفت. بنابراین سیستم پرداخت سازی، یک بستر امن را برای افراد فراهم آورد تا به کمک آن بتوانند عملیات کارت به کارت را انجام بدهند. نرمافزار آپ مثال خوبی برای شناخت بهتر یک پرداخت ساز است.
در این قسمت و برای ایجاد بستر مقایسه و رسیدن به تفاوتهای میان پرداختیارها و پرداختسازها، بهتر است به برخی از مزایای پرداخت سازها بپردازیم. به طورکلی تاکید بر ارائهی راهکارهای سنتی، مثل خودپردازها پاسخگوی نیاز مشتریان نیست و با توجه به افزایش میزان کاربرد تلفنهای هوشمند در زندگی مردم، در یک زمانبندی بلند، درخواستهای مشتریان با روشهای سنتی قابل رفع و رجوع نبود. بنابراین بانکها تلاش کردند خودشان را با راهکارهای تازهتری همسو کنند و از این طریق همچنان سرپا بمانند.
از این رو حرکت به سمت بانکداری باز با ارائه API به شرکتهای فعال در حوزهی پرداخت، کمکم سبب شد تا درآمد بانکها افزایش پیدا کند و در عینحال هزینههای عملیاتهای بانکی کاهش یابد. پرداخت سازها در این زمینه یکی از نقشهای اصلی را ایفا میکردند.
شرکت متقاضی پرداخت سازی به بخش بانکداری الکترونیکی بانک عامل درخواست میدهد. پس از بررسی و مذاکره در خصوص شرایط نحوه همکاری با بانک مذکور (هر بانک مقررات خود را دارد) و عقد قرارداد، بانک طی یک معرفی نامه شامل اطلاعاتی مانند پذیرنده، ترمینال و … شرکت متقاضی پرداخت سازی را به شرکت شاپرک معرفی مینماید. پس از تبادل اطلاعات و مدارک مورد نیاز و ارائه نرم افزار پیاده سازی شده طبق ساختار اعلام شده در فایل “پروتکل وب سرویس های درخواست حواله الکترونیکی بین بانکی کارتی”، کارشناس فنی شاپرک از طریق یک گروه با کارشناس فنی شرکت متقاضی جهت پیاده سازی و تست برنامه در ارتباط خواهد بود و نهایتا در صورت موفقیت آمیز بودن فرایند تستی کار وارد مرحله عملیاتی خواهد شد.
براساس مستندات موجود در بانک مرکزی، پرداخت یار بصورت زیر تعریف شده است :
پرداخت یار به معنای شخص حقوقی است که در چارچوب سند تدوینی و براساس قرارداد منعقده با شرکتهای ارائه دهنده خدمات پرداخت و تفاهم نامه منعقده با شرکت شاپرک فعالیت میکند. پرداخت یار پرداختهای بدون حضور کارت از جمله پرداختهای درون برنامهای مبتنی بر زیرساختهای همراه را دریافت کرده و به شبکه شاپرک ارسال میکند.
با توسعهی روز افزونِ فضای کسب و کارهای آنلاین، این نوع کسب و کارها به شکل الزامی به بستری امن برای پرداختهای اینترنتی نیازمند شدند. در واقع نیاز اصلی کسب و کارهای آنلاین، وجود درگاه پرداخت اینترنتی بود. بنابراین یک نهاد جدید، که قرار است پرداختهای الکترونیکی را سادهتر نماید، تحت عنوان پرداختیار از سوی بانک مرکزی تعریف شد تا شبکهی پرداخت کشور رونق بگیرد.
پرداختیارها طرف قرارداد با شرکتهای ارائهی دهندهی خدمات پرداخت شده و امکان استفاده از ابزارهای پذیرش و اتصال به شبکهی الکترونیکی پرداخت یعنی شاپرک را به صورت غیر مستقیم برای این نهاد میسر ساختهاند. با این اوصاف، پرداخت یار در چارچوب یک سند تدوین شده که بانک مرکزی آن را ارائه کرده است و همچنین بر اساس قراردادی که با شرکتهای ارائه دهندهی خدمات پرداخت یعنی شرکتهای PSP و شاپرک، منعقد مینماید، پرداختهای بدون کارت از جمله پرداختهای درون برنامهای و عملیات انتقال وجه را برای پذیرندگان خود ممکن میسازد و سپس به شبکهی شاپرک ارسال مینماید.
در صورتی که با شبکه الکترونیکی پرداخت کارت یا همان شاپرک آشنایی ندارید، میتوانید به مقاله سامانه شاپرک و وظایف آن از وبسایت رایانپی مراجعه نمایید.
به طور کلی شرکتهای پرداختیار برای شروع فعالیت رسمی خود، ابتدا باید مجوزهای قانونی لازم را دریافت نموده و سپس با عقد قرارداد کاری با شرکتهای ارائه دهندهی خدمات پرداخت یعنی شرکتهای PSP به شبکهی الکترونیکی پرداخت یعنی شبکهی شاپرک متصل شوند. آنگاه میتوانند به شکل غیرمستقیم خدمات پرداخت آنلاین را به متقاضیان خود ارائه دهند.
با این تفسیر و با توجه به ضوابط و قوانین پیرامون فعالیت شرکتهای پرداخت یار، شرکتهایی که متقاضی مجوز پرداختیاری هستند، باید اقداماتی را برای شروع فعالیت خود در شبکهی پرداخت الکترونیک کشور به انجام برسانند.
اهمیت پرداختیاری در رشد و توسعهی کسب و کارهای آنلاین انکار ناشدنی است. اکنون شما را به مطالعهی فهرستی از مزایای پرداختیاری دعوت میکنیم:
در جمعبندی نهایی و در بیان تفاوتهای میان پرداختسازها و پرداختیارها باید به چند نکتهی اساسی اشاره کرد:
همانطور که پیشتر بیان شد، پرداختیارها وظیفه ارائه سرویس درگاه پرداخت به کسب و کارهای فعال در بستر اینترنت را برعهده دارند. به طور کلی درگاه پرداخت جایگزینی مناسب و امن برای روشهای قدیمی پرداخت به شمار میرود که امروزه توسط طیف گستردهای از کسب و کارهای آنلاین مورد استفاده قرار میگیرد. در حال حاضر رایانپی یکی از ارائهدهندگان مورد اعتماد و محبوب این سرویس در ایران محسوب میشود که خدمات ویژهای را برای متقاضیان در نظر گرفته است. به این منظور اگر شما هم میخواهید به جمع خانواده رایانپی بپیوندید و از مزایای درگاه پرداخت آن در کسب و کار خود بهرهمند شوید، میتوانید از طریق لینک زیر نسبت به درخواست درگاه پرداخت اقدام نمایید.